Veri her geçen gün rekabet alanında avantaj sağlıyor. Veriyi doğru kullanan şirketler analitiğin ve yeni teknolojilerin de gücünü arkasına alarak rakiplerinin önüne geçiyor.
Uluslararası Analitik Enstitüsü (IIA) verilerine göre 2020 itibariyle veriyi doğru kullanan kurumlar kullanmayanlara göre toplam 430 milyar dolarlık bir pastadan kendi dilimlerini almayı başaracaklar.
Bu nedenle bir şirketin en önemli değerlerinden biri kesinlikle veridir. Verinin kullanımı ile birçok sektörden sayısız şirketler adeta bir devrim yaşıyor. Küçük büyük fark etmeksizin her şirket, işinin merkezinde verinin olduğunu kabul edip buna göre davranmalı. Bu gerçeği kabul ettikten sonra şirketler, ikinci aşamaya geçip doğru bir veri stratejisi belirlemeye çalışmalıdır.
Her şeyin başı strateji…
Stratejinizin net olması günümüzdeki veri hacmini düşündüğünüzde son derece hayati önem taşır. Veri dediğimizde birçok şirketin Büyük Veri ile haşır neşir olduğunu görüyoruz. Şirketler belli bir hedef belirlemeden ellerinden geldiğince veri toplamanın peşine düşüyor. Bazıları da seçeneklerin sonsuzluğunu bahane edip konuya uzak duruyor ve adeta kafalarını kuma gömüyor. İki yaklaşımın da bir şirketi yönetmek için akıllı bir strateji olduğunu söylemek doğru olmaz.
İşin doğrusu yola veri ile çıkmak yerine önce stratejiyi belirlemek gerekiyor. Bu aşamada hangi verinin nerede durduğu, hangi veriyi topladığınız ya da yeni tip verilerin ortaya çıkmasının hiçbir önemi yoktur. Analiz etmeniz gereken dağ gibi veriniz mi var? Ya da elinizde hiç mi veri yok? Bunların hiçbirinin önemi bu aşamada yoktur. Doğru ve iyi bir strateji ne verisinin hazır olduğunu ya da potansiyel olarak bulunduğunu ortaya koyar. Sonrasında işinizin hedefleri doğrultusunda mevcut verinin size nasıl hizmet edeceği belirlenir.
Dolayısıyla eğer şirketler veri okyanusunda boğulmak istemiyorsa veriye ve hedeflerine varmak için gerçekten neye ihtiyaç duyduklarına odaklanan akıllı bir stratejiye ihtiyaç duyar. İş açısından tamamen yararlı olması açısından veri belli bir iş ihtiyacını karşılamalı ve kurumun stratejik hedeflerine ulaşmasını sağlayan bir değer üretmeli. Bunu başarmak için de temel zorlukların adını koyup iş açısından kritik sorulara cevap vermeli ve ardından veriyi toplayıp analiz edip belirlediğiniz sorulara ışık tutmalısınız.
Birçok şirketin pazarlama ve satış gibi farklı iş kollarında konuşlanan veri stratejilerine sahip olduğunu görüyoruz. Ancak bunun yeterli olduğunu söyleyemeyiz. Her şirketin, şirket çaplı bir veri planına gereksinimi vardır. Ne yazık ki iş dünyasının önde gelen kişilerin birçoğunda veri ve onu analiz etmenin tamamen bilişim departmanının işi olduğuna dair yaygın ve bir o kadar da yanlış bir algı var. Bizzat iş dünyasında ağırlığı olan bu kişilerin verinin ne olduğunu, nasıl büyüdüğünü ve ona nasıl yatırım yapılması gerektiğini bilmesi şart. Tecrübelerimize dayanarak bilişim departmanı tarafından yürütülen veri stratejilerinin genelde veri depolamaya ya da veriye sahip olmaya odaklandığını görüyoruz. Halbuki olması gereken sağlam bir lider ekibin belirleyip sahip çıktığı uzun dönem stratejik bir plan ve bu plana hizmet edecek uzun soluklu bir veri stratejisidir.
Şunu bilmekte fayda var: verileri doğru ya da yanlış, iyi ya da kötü diye ayırmak size bir getiri sağlamaz. Önemli olan veriyi stratejik olarak kullanıp kendi kurumsal amaçlarınıza hizmet edecek hale getirmektir. Bu da bizi her şirket için farklı verilerin değerli olduğu sonucuna ulaştırır. Dikkat edilmesi gereken ve ustalık gerektiren ise günümüzün veri bombardımanı altında size en çok fayda sağlayacak veriye odaklanıp veri hengamesi içerisinden doğru olanı çekip almaktır.
Doğru bir veri ve analiz stratejisi için temel unsurlar
Verinin ve analiz stratejisinin değerini artırmak için iş liderleri birçok etkeni göz önünde bulundurmalıdırlar. Biz de sizler için aşağıda güçlü bir veri stratejisini oluşturacak kritik maddeleri sıraladık:
- Veri ihtiyacınız – Sizin için doğru olan veriyi bulmak için öncelikle veriyi nasıl kullanacağınızı tanımlamanız gerekiyor. Her veri her hedef için işe yaramayacağı için hedefleriniz doğrultusunda veri seçmeniz gerekiyor.
- Veri kaynağını elde edip veri toplamak – Ne istediğinizi belirlediniz şimdi sıra veri kaynaklarını ve onları ihtiyaçlarınızı en iyi şekilde karşılayacak şekilde toplamanın yollarını planlamanın zamanı geldi. Veri birçok kaynakta yer alır ve siz onu harici bir veriye erişerek ya da onu direkt satın alarak toplayabilirsiniz. Aynı şekilde dahili veriniz ile yeni veri toplama yöntemlerini de harmanlayabilirsiniz.
- Veriyi bilgiye dönüştürmek – Sağlam her veri stratejisinin bir parçası olarak analiz yöntemlerini veri üzerinde kullanıp iş amaçlı kritik bilgiyi edinmenin planını yapmalısınız. Planın içerisinde karar verme, operasyon geliştirme ve değer üretme gibi alt başlıklar yer almalı.
- Teknoloji altyapısı ihtiyaçlarınız – Veriyi nasıl kullanmanız ve onu nasıl analiz etmeniz gerektiğine karar verdikten sonra sıra ne tip bir verinin size daha iyi hizmet edeceğine karar vermeye geliyor. Bunun için de köklü bir strateji çizip kararlarınız doğrultusunda teknoloji altyapınızı önceden belirlemniz gerekiyor. Daha spesifik olmak gerekirse elinizdeki veriyi bilgiye dönüştürecek her türlü yazılım ve donanımın kararı bu aşamada verilmeli.
- Kurum içerisindeki veri yetkinliği – Veriden en yüksek verimi elde etmek için bazı yeteneklerin kullanılması gerektiğini söylemeye bile gerek yok. Veri ile ilgili yetkinlik dediğimizde iki anayoldan ilerleyebilirsiniz: Kurum içindeki yetenekleri parlatmak ya da veri analizi işini dışarıdan emin ellere teslim etmek.
- Veri hakimiyeti – Özellikle kişisel verinin toplanıp saklanması çok ciddi yasal birtakım yükümlülükleri beraberinde getiriyor. Bu nedenle organizasyonların en baştan veri sahipliği, mahremiyet ve güvenlik gibi konuları çözmesi gerekiyor. Bu sorunlar görmezden gelindiğinde ya da çözülemediğinde veri bir değer olmaktan çıkıp ağır bir külfet haline gelecektir.
İş dünyasında bilgi güç demektir. Büyük veri ise birkaç yıl öncesine kimsenin hayal bile edemeyeceği bir bilgi kaynağı sunmaktadır. Büyük Veri’de yaşanan muazzam büyüme ve verinin analiz edilmesindeki hızla gelişen yöntemler ile her sektör ve her şirket için verinin önemi artacaktır. Veriyi stratejik bir değer olarak yorumlayan ve bu doğrultuda strateji oluşturan her kurum geleceğin veri odaklı dünyasında başarılı olacaklardır.
