Samanyolu galaksisindeki gezegen sistemlerinin nasıl oluştuğunu açıklayabilecek nadir ve zamanda donmuş bir kozmik harika keşfedildi. Çarşamba günü duyurulan bu kompakt ve uyumlu sistem, Berenis Saçı takımyıldızında, Güneş Sistemimizden yaklaşık 100 ışık yılı uzaklıkta bulunuyor.
NASA’nın Tess ve Avrupa Uzay Ajansı’nın Cheops adlı gezegen avcısı uyduları, bu gözlemler için iş birliği yaptı. HD 110067 adlı yıldızın etrafında dönen altı gezegenin hiçbiri, yaşam olasılığının çok az olduğu yıldızın yaşanabilir bölgesi içinde değil. Ancak bu sistem, yıldızın çevresindeki gezegenlerin birbirleriyle mükemmel bir ritmik uyum içinde hareket etmesi nedeniyle eşsiz bir özellik taşıyor.
Teknik olarak, bu uyuma rezonans deniyor ve “çok düzenli, çok hassas” olduğunu söyleyen çalışmanın yazarlarından Enric Palle, Kanarya Adaları Astrofizik Enstitüsü’nden, bu sistemin galaksideki diğer gezegen sistemlerinin nasıl oluştuğunu anlamamıza yardımcı olabileceğini belirtiyor.
HD 110067 sistemindeki gezegenlerin hepsi Neptün’den daha küçük ve bazılarının yüzeyinde sıvı su olabileceği düşünülüyor. Bu da bilim insanlarının yaşam arayışında kullandıkları bir kriter. Bu gezegenlerin gaz gezegeni olduğu ve çekirdeklerinin kaya, metal veya buzdan oluştuğu, kalın hidrojen katmanlarıyla çevrili olduğu tahmin ediliyor. Atmosferlerinde neler olduğunu anlamak için daha fazla gözlem yapılması gerekiyor.
Bu gezegen sistemi, tüm gezegenlerin mükemmel bir senfoni gibi uyumlu bir şekilde hareket etmesi bakımından da benzersiz. En içteki gezegen, en yakınındaki gezegene göre üç tur atarken, ikinci ve üçüncü gezegenler, üçüncü ve dördüncü gezegenler de aynı oranda dönüyor. En dıştaki iki gezegen ise 41 ve 54.7 günde bir tur atıyor ve her üç turda dört tur yapmış oluyorlar. En içteki gezegen ise en dıştaki gezegen bir tur atarken tam altı tur atıyor.
Bilim insanlarına göre, tüm gezegen sistemleri, bizimki de dahil olmak üzere, bu sistem gibi başlamış olabilir. Ancak bu uyumu koruyabilen sistemlerin oranı yüzde bir civarında ve bizim sistemimiz bunlardan biri değil. Dev gezegenler, meteor bombardımanları, yakındaki yıldızlarla olan yakın geçişler ve diğer rahatsız edici faktörler, sistemin uyumunu bozabilir.
SETI Enstitüsü’nden astrofizikçi Carmen Choza ve meslektaşları, geçmişte veya şu anda var olan teknolojiye dair kanıt sağlayan radyo sinyalleri aradılar. Bu sinyallere teknosinyal deniyor. Herhangi bir sinyal bulamadılar, ancak bu sistemin gelecekte daha hassas gözlemlerle tekrar ziyaret edilmeye değer olduğunu düşünüyorlar.
Samanyolu’nda uzaylı teknosinyalleri bulmak zor bir ihtimal. Galaksi çok büyük ve aradığımız şeyi bile bilmiyoruz. Eğer Dünya’yı bir örnek alırsak, radyo sinyallerimiz sadece 100 ışık yılı mesafeye kadar yayılmış durumda. Üstelik bu uzak dalgalar çok zayıf da olabilir.
Ancak biz, Dünya teknolojisi tarafından üretilen radyo emisyonunun tipini alıp, bunu bazı uzaylı teknolojilerinin nasıl görünebileceğini çıkarmak için kullanabiliriz. Böylece aramak için bir dalga boyu aralığı ve sinyal deseni oluşturabiliriz. SETI’deki bilim insanları bunu yapıyor ve yakındaki sistemleri, uygun olabilecek herhangi bir sinyal bulmak için tarıyorlar.
HD 110067 sistemi, cazip bir hedef. Sadece çok istikrarlı olmakla kalmıyor, altı gezegenin hepsi de Neptün’den küçük ve bazılarının yüzeyinde sıvı su olabileceği düşünülüyor. Bu da yaşam arayışında kullanılan bir kriter. Uzaylı teknolojisi aramak için Choza ve meslektaşları, Yeşil Banka Teleskobu’nun arşiv verilerini incelediler ve varsayımsal medeniyetin yıldızın etrafında dönerken oluşturduğu anahtar frekanslardaki gerilme ve sıkışmayı aradılar. Dünya’dan kaynaklanabilecek sinyalleri elemelerine rağmen, bu arama stratejisinden herhangi bir uzaylı teknolojisi sinyali bulamadılar.
