NASA’nın James Webb Uzay Teleskobu (JWST), Neptün’de daha önce net şekilde gözlemlenemeyen auroraları il kez kaydetti. 1989 yılında Voyager 2’nin kısa süreli geçişi sırasında fark edilen bu fenomen, yıllar boyunca gizemini korudu. Ancak, Webb’in gelişmiş kızılötesi görüntüleme teknolojisi sayesinde Neptün’ün atmosferindeki auroral aktiviteler ilk kez detaylı olarak incelenebildi.
Neptün’deki auroralar nasıl oluşuyor?
Dünya’daki kuzey ve güney ışıkları gibi, Neptün’deki auroralar da Güneş’ten gelen yüklü parçacıkların gezegenin manyetik alanında sıkışarak üst atmosferle etkileşime girmesiyle oluşuyor. Jüpiter, Satürn ve Uranüs’te sıkça rastlanan bu doğa olayı, Neptün’de oldukça nadir görülüyor. Bunun en büyük sebebi, gezegenin manyetik alanının dönme eksenine göre 47 derece eğimli olması. Bu sıra dışı hizalanma, auroraların kutuplardan ziyade gezegenin orta enlemlerinde oluşmasına neden oluyor.
JWST’nin NIRCAM (Yakın Kızılötesi Kamera) cihazıyla elde ettiği görüntüler, auroral aktivitenin önemli bir göstergesi olan trihidrojen katyonunun güçlü emisyon çizgisini ortaya çıkardı. Webb’in kaydettiği karelerde, auroraları temsil eden soluk yeşilimsi bölgeler belirgin şekilde görülebiliyor.
Northumbria Üniversitesi’nden araştırmacı Henrik Melin, “Neptün’deki auroral aktiviteyi görüntülemek, ancak Webb’in yakın kızılötesi hassasiyeti sayesinde mümkün oldu,” diyerek keşfin önemini vurguluyor.
Yeni gözlemler ne anlama geliyor?
Neptün’de auroraların nadir görülmesi, gezegenin aşırı düşük sıcaklıklarıyla ilişkili olabilir. James Webb’in sağladığı veriler, sadece bu etkileyici ışık gösterisini gözler önüne sermekle kalmıyor, aynı zamanda güneş rüzgarlarının Neptün’ün manyetik alanıyla nasıl etkileşime girdiğine dair kritik bilgiler sunuyor.
Bilim insanları, Neptün’deki auroraları bir güneş döngüsü boyunca düzenli olarak takip ederek bu fenomenin uzun vadeli değişimlerini incelemeyi hedefliyor. JWST’nin sağladığı yeni bulgular, buz devlerinin atmosfer dinamikleri konusunda önemli ipuçları sunarak gezegen biliminde yeni bir dönemin kapılarını aralayabilir.
