Çin, kuantum iletişimde yeni bir rekora imza attı. Jinan-1 mikro uydusu, 12.900 kilometrelik mesafede kuantum şifreleme ile güvenli veri aktarımı gerçekleştirdi. Çin ve Güney Afrika arasında kurulan bu bağlantı, şimdiye kadar yapılan en uzun mesafeli kuantum iletişimi olarak kayıtlara geçti. Bu gelişme, gelecekte küresel bir kuantum internetin temelini atabilecek yeni nesil küçük uyduların önünü açıyor.
Hafif ve verimli kuantum uydu teknolojisi
Bu deney, teknolojik bir dönüm noktası olmasının yanı sıra aynı zamanda küçük ve hafif uydu sistemlerinin potansiyelini de gözler önüne serdi. Jinan-1’in taşıdığı ekipman sadece 23 kg ağırlığındaydı. Bu, önceki benzer deneylerde kullanılan sistemlerin yaklaşık onda biri kadar bir yük anlamına geliyor. Küçük ve hafif yapı, bu tür uyduların düşük maliyetle toplu olarak fırlatılmasına olanak tanıyabilir.
Araştırma ekibi, fotonların kuantum durumlarını kullanarak şifreleme anahtarları üretti. Bu anahtarlar, Çin Seddi ve Güney Afrika’daki Stellenbosch Üniversitesi’nin fotoğraflarını şifrelemek için kullanıldı. Daha sonra, Jinan-1 uydusu ile yer istasyonları arasında bu veriler lazerler ve teleskoplar aracılığıyla iletildi. Çin Bilim ve Teknoloji Üniversitesi’nden Jianwei Pan liderliğindeki ekip, kuantum anahtar dağıtım sürecini 20 kez gerçekleştirdi ve 12.900 kilometrelik rekor mesafeye ulaştı.
Uzmanlar, kuantum anahtar dağıtımının, kuantum internetin ilk somut kullanım alanı olduğunu belirterek, bu teknolojinin ikinci nesil küçük uyduların geliştirilmesine katkı sağlayacağını ifade ediyor.
Yeni kuantum uyduları yolda
Jinan-1, ilk olarak 2022’de fırlatılmıştı. Çin, 2025 yılına kadar iki veya üç yeni kuantum uydusu daha göndermeyi planlıyor. Bu alandaki gelişmeler sadece Çin ile sınırlı değil; Avrupa Uzay Ajansı tarafından finanse edilen bir proje de bulunurken, Boeing de benzer bir kuantum uydu projesi üzerinde çalışıyor.
Önümüzdeki yıllarda uzaya gönderilecek yeni nesil kuantum uyduları, küresel ölçekte daha güvenli ve kesintisiz bir iletişim ağı oluşturabilir.