NASA’nın Hubble Uzay Teleskobu tarafından çekilen yeni bir Satürn fotoğrafı, gezegenin halkalarında gizemli karanlık lekeleri gözler önüne seriyor. Bu lekeler, “halka konuşmaçları” olarak adlandırılıyor ve Satürn’ün buzlu enkaz bantlarıyla birlikte dönüyorlar. Bilim insanları bu konuşmaçlar hakkında on yıllardır bilgi sahibi olsalar da, tam olarak nereden geldikleri konusunda hala kesin bir fikirleri yok. En güçlü teori, konuşmaçların Satürn’ün güçlü manyetik alanına ve bu manyetik alanla güneşin etkileşimine bağlı olduğu yönünde.
Voyager 2 uzay sondası, bu halka konuşmaçlarını ilk kez 1981’de görüntülemişti ve Cassini uzay aracı da 2004 ile 2017 yılları arasında bu gaz devini incelerken bu gizemli olayı gözlemlemişti. Şimdi Hubble, düşük Dünya yörüngesindeki konumundan Satürn’ün halka konuşmaçlarını incelemeye devam ediyor.
Bu konuşmaçlar, Satürn’ün kış ve yaz gündönümlerinde kayboluyor, ancak araştırmacılar bunların gezegenin sonbahar ve ilkbahar ekinoksları sırasında daha yaygın hale geleceğini düşünüyorlar. NASA’ya göre, Satürn’ün kuzey yarıküresindeki sonraki sonbahar ekinoksuna yaklaştıkça, daha fazla konuşmaç gözlemlemeye başlayacaklarını bekliyorlar.
Ekinokslar sırasında, Satürn’ün halkaları güneşe daha fazla eğimli hale geliyor. Bilim insanları, gezegen bu hizada olduğunda, güneşten gelen yüksek hızlarda hareket eden yüklü, subatomik parçacıkların plazması olan güneş rüzgarının Satürn’ün manyetik alanına daha güçlü çarptığını düşünüyorlar. Bu, elektrik yüklü bir ortam oluşturarak konuşmaçların oluşumuna yol açabilir. Halkanın en küçük buzlu parçacıkları yüklenebilir ve halkanın geri kalanının üzerinde yüzebilir, bu da konuşmaçların görünümüne yol açar.
Hubble’ın OPAL programı, Satürn’ün bir sonraki ekinoksuna yaklaşırken gezegeni gözlemlemeye devam edecek. Bu teleskop, Satürn’den ultraviyole ile yakın kızılötesine kadar olan ışık dalgaboylarını gözlemler. Elde edilen veriler, konuşmaçların nasıl oluştukları ve nasıl çalıştıkları hakkında daha fazla bilgi sağlayabilir. Güneş sistemimizdeki diğer gaz devlerini incelemek, onların halkalarında da konuşmaçlar olup olmadığını ortaya çıkarabilir.
