Hayatın birçok alanını etkileyen On-demand ekonomisi hızla gelişiyor. İş yapış şekillerini ve çalışma hayatını değiştiren on-demand ekonomisi, yeni bir olgu olması nedeniyle sektör hakkında yanılgılar da ortaya çıkıyor. On-demand sektöründe Türkiye’de esnek işgücü modeline öncülük eden Expertera’nın Şirket Ortağı ve Satış ve İş Geliştirmeden Sorumlu Hayal Koç, sık karşılaştıkları 5 temel yanılgı hakkında görüşlerini paylaştı.
On-demand (Talep üzerine) ekonomisinin gelişimiyle başta bireysel hizmetler, ulaşım, nakliye, finans ve tüketim ürünleri olmak üzere birçok alanda büyük bir değişim yaşanıyor. Buna bağlı olarak geleceğin işgücü de talep üzerine kurulu, esnek işgücü modelleriyle şekilleniyor. Hızla gelişen on-demand devrimi, aynı zamanda beraberinde çeşitli yanılgıları ve önyargıları getiriyor.
Expertera’nın Şirket Ortağı ve Satış ve İş Geliştirmeden Sorumlu Hayal Koç, sektör hakkında en sık görülen 5 temel yanılgı ile ilgili bilgi verdi.
“On-demand ekonomisi günlük gereksinim ve işlerden ibaret değil”
On-demand ekonominin günlük gereksinimler ve işlerden ibaret olmadığını kaydeden Hayal Koç, şunları söyledi: “On-demand ekonomisi artık sadece araba sürmek, eve servis yapmak ve temizlik gibi günlük gereksinimlerden ibaret değil. Artık global holdinglerden KOBİ’lere kadar birçok şirket, stratejik kararlar alırken veya önemli bir projeyi hayata geçirirken esnek işgücünden faydalanıyor. En yetkin ve deneyimli beyaz yakalı profesyoneller bu şekilde çalışmayı seviyor. Hatta birçoğu esnek işgücü modelini tercih ediyor. Şirketler on-demand ve hibrid işgücüyle birlikte daha dinamik ve verimli çalışabiliyor, firmalarını hızla ileriye götüren kararlar alabiliyor. Tüm sektörlerde uzman eşleştirmesi gerçekleştiren bir firma olarak en çok finans, satış, iş geliştirme ve teknik rollerde bu modelin kullanıldığını görüyoruz.”
“On-demand projeler sadece yeni jenerasyon için değil”
On-demand projelerde en çok orta yaş kuşağında bulunan uzmanların yer aldığını ifade eden Hayal Koç, şu bilgileri verdi: “Intuit ve Emergent Research firmaların on-demand profesyonellerle yaptığı kapsamlı yeni bir ankete göre, on-demand projeleri aslında en çok 33-52 yaş arasındaki profesyoneller yapıyor. Proje bazlı, esnek ve on-demand çalışmaların %41’ini bu yaş aralılığındaki deneyimli profesyoneller tamamlıyor. Genç kuşaklar, esnek işgücünün %35’ini temsil ediyor. 53-70 yaş arasındaki kıdemli profesyoneller ve yeni emeklilerin oranı ise %24. Yani aslında on-demand ekonomisinin sunduğu faydalar olan esneklik, kendi programını ve kariyerini yönetebilmek, network oluşturmak ve tecrübelerini gelire dönüştürmek, birçok farklı profil ve segmente çekici geliyor. Expertera’nın uzmanlık platformunda bulunan 15.000’i aşkın uzmana baktığımızda da çok farklı profiller görüyoruz. Aralarında yeni emeklilerden freelance profesyonellere, öğrencilerden öğretim üyeleri ve yeni annelere kadar geniş bir kitle ile çeşitli projeler gerçekleştirdik.”
“On-demand projeler sadece erkekler için değil”
Hayal Koç, bir başka yanılgının da on-demand projeleri sadece erkeklerin tercih ettiği kanısı olduğunu belirterek, şunları söyledi: “Kadınların on-demand ekonomisine katılım oranı gün geçtikçe artıyor. 2015’te %37 iken, 2016’da bu oran %41 oldu. Bu sene de kadınların oranı artmaya devam ediyor. On-demand ve hibrid çalışma modelleri özellikle kadınlar açısından çok avantajlı. Zira çocuk bakarken veya ihtiyaçları olduğunda esnek veya dönemsel projelerde yer alarak iş dünyasında yer alabiliyorlar.”
“On-demand projelerde çalışanlar geleneksel çalışanlara göre mutsuz değil”
On-demand projelerde çalışanların sanılanın aksine mutlu olduklarını ifade eden Hayal Koç, bu konuda yapılan araştırmalar hakkında da bilgi verdi: “En yetkin ve deneyimli beyaz yakalı profesyoneller talep üzerine çalışmaktan memnun. Hatta Intiuit ve Emergent Research’ün anketine göre %67’i “oldukça memnunum” veya “memnunum” yanıtlarını verdi. Üstelik %81’i bu şekilde çalışmaya devam edeceklerini belirtti. On-demand ekonomisinde çalışan profesyoneller, proje bazlı çalışarak edindikleri ek gelirin beklenmedik finansal sıkıntılar veya istikrarsızlık dönemlerde kendilerine destek olduğunu ve hayatlarında dengeleyici bir faktör olduğunu belirtiyor. Firma olarak yaptığımız son uzman anketine göre de uzmanlarımızın %75’i on-demand çalışmaktan çok memnun olduklarını belirtti.”
“On-demand çalışan profesyoneller sadece ek gelir için çalışmıyor”
On-demand çalışan uzmanların sadece ek gelir için çalışmadığını söyleyen Hayal Koç, şunları kaydetti: “On-demand ekonomisi aynı zamanda girişimciliği de destekliyor, hatta sağlıyor. Birçok profesyonel yeni bir şirket kurarken veya mevcut işlerini büyütürken proje bazlı çalışma fırsatlarından faydalanarak ek gelir kaynağı oluşturuyor. Bu projelerin sağladığı ek gelir sayesinde zor dönemlerde ayakta kalabiliyor ve nihayetinde hedeflerine ulaşabiliyorlar. Hatta On-demand sektöründe çalışanların %37’si iş sahibi ve %21’i iş kurmakta olan profesyoneller. Expertera gibi online platformlar da hem girişimciliği destekliyor, hem de girişimciler için farklı networking fırsatları oluşturuyor.”