Akıllı telefonumuz yanımızdayken acaba kendimizi daha mı akıllı buluyoruz, yoksa bu cihazlar aklımıza bir protez niteliği mi taşıyor bilinmez; ama bu durumun zaman içinde akıllı telefon bağımlığı terimini de beraberinde getirmiş olduğu muhakkak. Bir ucundan sosyal medya bağımlılığına da dokunan bu durum, hayatımızı kolaylaştırmak amacıyla tasarlanmış akıllı telefonların ve sosyal medya platformlarının zaman içinde bizleri nasıl avucunun içine aldığının bir özeti aslında. İnsanlar başlarını kaldırmadan günün büyük kısmını bilgisayar ya da telefon ekranları önünde geçirmeye başlayınca, bu durumu ciddiye alanlar olduğu gibi, tiye alanlar da oluyor. Amerika’nın en bilinen komedyenlerinden Conan O’Brien’dan tutun da Türkiye’nin en büyük mizah ustalarından Cem Yılmaz’a kadar pek çok komedyen sosyal medya bağımlılığını diline dolamış durumda.
Hal böyle olunca, akıllı telefon devlerinden Apple, cihazlarında kullandığı iOS sistemine getirdiği 12’nci güncellemesinin odak noktasına akıllı telefon bağımlılığını aldı. Apple’ın Yazılım Mühendisliği’nden Sorumlu Başkan Yardımcısı Craig Federighi yeni sistem güncellemesinin tanıtım toplantısında şöyle dedi: “iOS 12 ayesinde müşterilerimizin internette geçirdikleri zamanı, gün içinde iPhone’larını veya iPad’lerini kaç defa ellerine aldıklarını ve hatta ne şekilde bildirim aldıklarını daha iyi anlayıp kontrol etmelerine yardımcı olacak detaylı bilgi ve araçlar sunuyoruz.” Peki, bu açıklamadan ne anlamalıyız? iOS 12 bizlere ne vadediyor?
Apple tarafından kullanıma sunulan Beta sürümünü sizler için denedik
iOS 12 ile gelen en önemli yenilik Screen Time uygulaması. Bu yeni uygulama sayesinde artık telefonu günde kaç kez elinize aldığınızı, her seferinde ne kadar zaman geçirdiğinizi istatistiksel olarak öğrenebileceksiniz. Hangi sosyal medya kanalında ne kadar zaman geçirdiğinizi günlük ve haftalık olarak istatistiğe döken bu uygulama sayesinde, telefon başında olmanız gerekenden ne kadar fazla zaman geçirdiğinizin farkına varmak daha kolay alacak. Screen Time, çocuklarının telefon ve tablet karşısında harcadığı zamandan endişe duyan ebeveynler için de oldukça kullanışlı bir uygulama. Çocuklarınızın telefonlarına ekleyeceğiniz bağlantı sayesinde sosyal medya başında ne kadar zaman harcadıklarını görebilecek, aşırı bulduğunuz durumlarda belki de ebeveynlik pozisyonunuzdan kaynaklanan uyarma hakkınızı kullanabileceksiniz.
iOS 12’nin akıllı telefon bağımlığı ile ilgili getirdiği yenilikler bu kadarla kalmıyor. App Limits uygulaması ile sosyal medya kanalları için bir süre tanımlaması yaparak süre aşımında cihazının o sayfayı otomatik olarak kapatmasını sağlayabiliyorsunuz. Örneğin Instagram için 45 dakikalık bir süre belirlediğinizde, sürenin sonunda sayfa otomatik olarak kapatılıyor. Aynı şekilde çocuklarınızın telefonlarında da bu uygulamayı kullanarak zamanın nasıl akıp gittiğini fark edememeyi bir bahane olmaktan çıkarabiliyorsunuz. Böylece diğer gündelik işlere, ders çalışmaya ve kendimize ayıracak daha çok vaktimiz oluyor.
Bir diğer yenilik ise “Rahatsız Etme” özelliğine getirilmiş durumda. Uyku saatlerinde seçeceğiniz rahatsız etme seçeneği ile telefonunuzun ya da tabletinizin ışığı kısılıyor ve belirttiğiniz saate kadar hiçbir bildirim ekranda görüntülenmiyor. Böylece gecenin bir yarısı kalkıp gözünüz telefonun ekranına gittiğinde, sizi meraklandıracak ya da uykunuzu kaçıracak hiçbir bildirimle karşılaşmamış oluyorsunuz. Rahatsız Etme modunun başlangıç ve bitiş saatlerini önceden ayarlayabiliyor ve sürenin bitiminde tüm bildirimleri toplu olarak alabiliyorsunuz.
Hangi modeller etkilenecek?
Apple iOS 12 güncellemesini iPhone 5S ve daha yeni modelleri ile tüm iPad Air, iPad Pro, iPad 6’ncı nesil, iPad 5’inci nesil, iPad mini 2 ve daha yeni iPad modelleri ve iPod Touch 6’ncı nesil için uygulama kararı aldı. Böylece daha alt modeller için artık güncelleme desteği vermeyeceğini de belirtmiş oldu. Yani iOS 12 ile gelen yeniliklerden faydalanmak istiyor, ancak telefonunuz bu güncellemenin dışında kalıyorsa, artık yeni bir telefon almanın zamanı gelmiş demektir. Kara kara düşünmeye başlamadan önce internetten iPhone X ve belki de 8 öncesi modellere bakın; yeni modeller bir sonraki numara ile çıkarken küçük numaralarda fiyatlar gitgide uygunlaşıyor; hatta Zubizu veya indirimkodu.com gibi uygulamalar üzerinden bulabileceğiniz fırsat kodları ile Apple ürünlerini çok daha uygun fiyata satın almanız mümkün olabiliyor. İnternet genellikle araştırmayı sevenler için Ali Baba’nın hazinelerle dolu mağarası işlevi görüyor.
Apple şu an için geliştirmek amacıyla sunduğu Beta sürümü ile yapacağı son güncellemelerin ardından, iOS 12 güncellemesini belirttiği modeller üzerinden bu sonbaharla birlikte ücretsiz olarak indirilebileceğini duyurdu. iOS 12’nin kullanıma başlanmasıyla akıllı telefon bağımlılığının ne kadar önüne geçileceği bilinmez ama hedefin sosyal medyayı daha sağlıklı kullanma odaklı olduğu kuşku götürmez.