Yapay zeka konusu özellikle son yıllarda bilişim sektörünün en önemli gündem maddelerinden biri. Bu konu hakkında hali hazırda Türkiye’de ve dünyada pek çok çalışma da sürdürülmeye devam ediyor. Bunun yanında bir kısım bu geleceğe kontrollü yaklaşırken, bir kısmı insanoğlunun felaketi olacağı düşünüyor.
Günümüzün dahilerinden kabul edilen Elon Musk, geçtiğimiz yıl yapay zeka uzmanları ile katil robotlar geliştirilmemesi için bir mektup yayımlamış, Twitter hesabı üzerinden de yapay zeka alanındaki üstünlük yarışının üçüncü dünya savaşı’na yol açacağına dair bir öngörüde bulunmuştu. Bununla da kalmayıp, yapay zekanın insanoğluna hükmedeceği kehanetini defalarca farklı platformlarda dile getiren Musk, bunun çözümünün insanların da yapay zeka gibi bir beyin yapısına sahip olmasından geçtiğini söyleyerek yapay zeka araştırmaları için “Open AI” isimli bir merkez kurdu. Şimdi ise insanların yapay zeka gibi bir beyin yapısına sahip olmasını sağlamak adına “Neuralink” isimli şirket kurarak araştırmalarına çoktan başladı bile.
Dikkat çeken bir gelişme de Birleşmiş Milletler (BM)’den geldi. BM, Yapay zekayla ilgili gelişmeleri ve yaratabileceği tehditleri incelemek için Hollanda’nın Lahey kentinde bir merkez kurarken, İngiliz İşçi Partisi lideri Jeremy Corbyn’in de, işçilerini çıkararak robotlarla üretime geçen şirketlere özel bir “robot vergisi” yasa tasarısı hazırladığı bildirildi.
Şimdi gelin geride bıraktığımız yılda okuduğumuz haberlerden dikkat çekenlerden bir kısmına kısa kısa bir göz atıp, hatırlayalım.
***
Çin’in önde gelen yapay zeka çalışmaları yapan iFlytek şirketi, geliştirdikleri bir robotun yazılı tıp sınavını başarı ile tamamlayıp, yazılı bir sınavı geçen ilk makine oldu. Şirket bu çalışmasıyla, yapay zekaya sahip bir hastanın bilgilerini analiz edip ilk teşhisi koyabileceğini ve gelecekte doktorlara tedavi konusunda yardımcı olacağını açıkladı.
***
İstanbul’da yapımı süren 3. havalimanının hosteslerinin 5 tanesinin robot olması planlanıyor. Çinli bir firma ile Türk mühendisler tarafından geliştirilmekte olan “İgabot” isimli robot, sorulara sesli cevap verebilecek, rehberlik, tercümanlık ve güvenlik gibi hizmetlerde bulunması planlanıyor.
***
Geçen yılın en çok ses getiren haberlerinden biri de Robot Sophia oldu. Hong Kong merkezli Hanson Robotics şirketi tarafından üretilen ve Suudi Arabistan tarafından vatandaş kabul edilen Sophia, bu özelliği ile dünyada vatandaşlık verilen ilk robot oldu. Üstelik yalnızca bununla da kalmayıp, Dubai’de düzenlenen Bilgi Zirvesi 2017’ye katılarak verdiği röportajda ailenin çok önemli bir olgu olduğunu, “gelecekte aile kurmak istediğini” söyledi.
***
İşte yok artık dedirtecek haberlerden biri. Eski Google mühendisi Anthony Lewandowski, yapay zekaya dayalı bir “tanrı” geliştirilebilmek amacıyla “Way of Future” (Geleceğin Yolu) isimli bir dini hareket kurduğunu açıkladı.
***
Dikkat çeken haberlerden biri de Birleşik Arap Emirlikleri başbakanı Sheikh Mohammed bin Rashid’in Twitter hesabı üzerinden resmi olarak da duyurduğu “Yapay Zeka Bakanlığı” oldu. Bu bakanlığın başına da başbakanlık bünyesinde gelecekten sorumlu yönetici olarak çalışan 27 yaşındaki Omar Bin Sultan Al Olama atandı.
***
Son önemli haberimiz de Japonya’dan. Japonya’nın başkenti Tokyo’da “Shibuya Mirai” isimli yapay zeka, resmi olarak şehrin bir sakini olarak kabul edildi ve Shibuya semti, bu yapay zeka karakterine kendi özel ikametgah belgesini verdi. Yani artık ikametgahları bile var..
***
Bu haberlere ek olarak; banka müşterilerini karşılayanlar, dünyanın ilk avukat robotu, fast food firmalarındaki çalışanlar, yapay zeka ile donatılmış bir buzdolabının sizin adınıza sipariş vermesi, IK görüşmelerinin robotlar tarafından gerçekleştirilmesi gibi daha onlarca haberi medyadan takip ettik.
Son olarak biraz da istatistik..
Yönetim danışmanlığı şirketi McKinsey, 13 yıl içerisinde robotlar ve otomasyon, ekonomide büyük bir değişime neden olacağını ve 2030 yılı itibarıyla 800 milyon insanın işsiz kalacağını açıkladı. Özellikle de ekonomik açıdan kalkınmış olan ülkeleri daha fazla etkileyeceğini belirttiler. Biraz daha özele inecek olursak; 2030 yılı itibarıyla, ABD’de çalışan nüfusun üçte biri, Japonya’da da çalışan nüfusun yarısı işsiz kalacağı öngörülüyor.
Bir diğer çalışma da PwC’nin yapmış olduğu “Yapay zeka ve robotlar yeni sağlık sektörünü nasıl şekillendirecek? Tıpta yapay zekâ ve robotbilim insan sağlık görevlilerinin yerini alabilecek mi?” sorularının cevaplarının arandığı araştırma. Avrupa, Orta Doğu ve Afrika bölgesinde bulunan 12 ülkeden 11.000’i aşkın katılımcı ile hazırlanan araştırma sonucuna göre tüketicilerin yüzde 55’i insan doktorların yerini yapay zeka ve robotların alması konusunda istekli. Ancak isteklilik oranı da büyük değişiklilik gösterebiliyor. Örneğin; isteklilik oranı İngiltere’de yüzde 39’a düşerken, Nijerya’da bu oran yüzde 94’e kadar çıkabiliyor. Türkiye’de ise tüketicilerin yüzde 85’i sağlık hizmetlerinde robotlara şimdiden hazır durumda! Şaşırdınız mı?
***
Bu sebeple benimde kişisel olarak gideceği noktayı en çok merak ettiğim konulardan biri yapay zeka ve robot teknolojileri. Kişisel bakış açısı olarak da Stephen Hawking’in şu sözlerine katıldığımı söyleyebilirim.
“Yapay zeka insanlığın başına gelen en iyi şey de olabilir, en kötü şey de”
Bonus: Bir yönüyle yapay zekanın oluşturabileceği gelecek ihtimallerinden birini anlatan “The 100” dizisine göz atmanızı tavsiye ederim.
Egemen Mede
[email protected]
Mobile Development Team Leader – Etiya
