Hangi ilaçların vücut ve beyin üzerinde olumsuz etkilere sahip olduğunu belirlemek için yeni bir dijital araç geliştiriliyor. Exeter Üniversitesi tarafından yürütülen projenin bulgularına göre, nörotransmiter asetilkolini inhibe ederek beyni etkileyen birçok reçeteli ve reçetesiz ilaç, olumsuz antikolinerjik etkilere neden olabilir.
Bazı mesane ilaçları, antidepresanlar, mide ilaçları ve Parkinson hastalığı da dahil olmak üzere çok sayıda ilacın bir dereceye kadar antikolinerjik etkisi olduğu biliniyor. Bu tür ilaçlar genellikle yaşlı insanlar tarafından kullanılıyor. Antikolinerjik yan etkiler arasında oryantasyon bozukluğu, bulanık görme, baş dönmesi, düşmeler ve beyin fonksiyonlarında azalma bulunuyor.
Kişiselleştirilmiş tıp için önemli bir adım
Yapay zeka; doktorlara, bireylerin yaygın olarak kullanılan antidepresanlar, antihistaminikler ve mesane ilaçlarından olumsuz etkileri olup olmadığını belirlemede yardımcı olabilir. Bu yeni araç, bir web sitesi portalı aracılığıyla erişilebilen ve otomatik olarak güncellenen bir platform oluşturmak için makine öğrenimi teknolojisini kullanıyor. Çalışmanın yazarlarından Profesör Chris Fox, konuyla ilgili şu ifadelere yer verdi:
“Antikolinerjik etkileri olan ilaçların kullanımı, örneğin düşme ve kafa karışıklığı gibi kaçınılması gereken önemli zararlı etkilere sahip olabilir ve hastaneye yatış ve ölüme yol açabileceğinden, zararlı yan etkileri acilen azaltmamız gerekiyor. Bu yeni araç, istenmeyen antikolinerjik etkilerden kaçınırken, doğru kişinin güvenli ve etkili bir tedavi almasını sağlamak için daha özel bir kişiselleştirilmiş tıp yaklaşımına yönelik umut verici bir yol sunuyor.”
Ekip bu çalışma için, eczacılar ve reçete yazan hemşireler de dahil olmak üzere 110 sağlık profesyoneli ile kapsamlı bir anket gerçekleştirdi. Bu grubun yüzde 85’i, varsa antikolinerjik yan etki riskini değerlendirmek amacıyla bir araç kullanacaklarını söyledi. Ekip ayrıca, aracı daha da geliştirmeye yardımcı olmak için kullanılabilirlik geri bildirimi topladı. Çalışma ekibinden Dr. Saber Sami, “Aracımız, antikolinerjik yük ölçümlerinde yenilikçi yapay zeka teknolojisini kullanan ilk araçtır. Nihayetinde, daha fazla araştırma yapıldıktan sonra, hastaların en doğru ilacı bulması için eczacılar ve sağlık uzmanları desteklenmelidir.” dedi.
