Yörüngemizde her geçen gün yeni bir uydu veya benzeri bir cihaz görüyoruz. Bunların bir kısmı işlevini yitirip atıl pozisyona geldiği için artık bir sorun haline gelmeye başladı. Avrupa Uzay Ajansı (ESA) ise, yapay zekayı uzay çöplüğünden kaçma teknikleri konusunda eğiterek bu soruna çözüm arıyor.
Yıpratıcı bir süreç
Yapay zeka öncesi yörüngeye fırlatma işlemlerinde ya da yörüngedeki cihazlarda manüel yönlendirme yapılıyordu. Almanya’nın Darmstadt şehrinde yer alan Avrupa Uzay Operasyonları Merkezi’nde (ESOC) çalışan bir grup yedi gün yirmi dört saat aralıksız hizmet vermek zorunda. İşin gerginliği de hesaba katıldığında yörüngede yol bulma işlemi gerçekten yıpratıcı bir süreç. ESA’nın başkanı Holger Krag, “Karşınıza çıkan bir engel karşısında yeni rota saptamak hem inanılmaz bir insan gücü hem de ciddi yakıt tüketimi anlamına geliyor. Hatta bazı durumlarda bilimsel amaçlı insansız bir görevin kurtarılamaması senaryosu da yaşıyoruz.” diyor.
Erken uyarı sistemi
Bunun üzerine yapay zeka uzmanlarıyla bir araya gelen ESA, özellikle geçmişe dönük çarpışma durumlarının analiz edildiği bir algoritma geliştirdi. Bu algoritma kazaların oluşmasını engellemek üzere bir uyarı sistemi olarak devreye giriyor. Henüz kusursuz olmasa da yakın zamanda ESA yetkilileri bu sistemin oldukça büyük bir rahatlık sunacağını düşünüyor. Üstelik geliştirme aşaması tamamlandığında uydu veya uzay istasyonlarının en verimli şekilde manevra yapabilmesi de yine yapay zeka tarafından sağlanacak.