CIO’ların IT talepleri altında ezilmesiyle birlikte Baş Veri Yönetici’leri(CDO) merkezi bir veri yönetimi noktası olarak hizmet vermeye yöneliyor.
Wes Hunt, Nationwide Mutual Insurance’daki ilk baş veri yöneticisi (CDO) olarak yaptığı görevin hedefi çok net: “Amacımız veriyi kazanç olarak ele almak ve ondan değer elde etmek.” Hunt, Amerika’da ve tüm dünyada veri yönetimi ve idaresine odaklanarak yeni bir alanı biçimlendiren, sayıları giderek artan CDO’lardan bir tanesi. Hunt’a göre baş veri yöneticilerinin görevi bir organizasyon içindeki çok sayıda veri kaynağına düzen getirmek, var olan birden fazla analitik fırsatlarına dokunmak ve bu fırsatlar etrafında stratejik bir vizyon geliştirmektir.”Tarihsel olarak verinin nasıl toplandığına, saklandığına, yönetildiğine ve imha edildiğine karar verme işi hukuk, İK, CIO ve iş fonksiyonlar arasında dağıtılmıştı. Şimdi ise veri yönetimi ve idaresi konusundaki her şey üzerinde otoriteye sahip CDO var” şeklinde konuşuyor Capgemini’de Gelişmekte Olan Teknolojiler ve İleri Düzey Çözümler uygulama lideri Dorman Bazzell.
Organizasyonlar şimdiye değin tipik olarak veri sorumluluklarını paylaştırdıklarından çeşitli iş departmanları sıklıkla kendi veri koleksiyonlarını saklama ve kullanıma ilişkin kendi ilkeleriyle nihayetlendirdiler. Sonuç olarak organizasyonlar sıklıkla veri yönetiminde silolama yaklaşımına sahip; o veri koleksiyonları ile birlikte kurumsal bir ambar içinde toplanmış olsalar dahi.Veriyi bu türden tamamen farklı anlamlarda yönetmeye çalışmak kurumsal liderlerin sıklıkla verilerinin tam değerini sağlayamamaları manasına geliyor, diyor analistler. Bu durumu karşılamak için önde gelen firmalar CDO pozisyonunu oluşturuyor. “Eğer bir CDO’nuz yoksa, çocukları veri oyun alanında serbest bıraktınız demektir ve onlar ne isterseler yapacaklar” diyor Bazzel. “O, verinin tüm kullanımlarını idare eden bir rol olmak zorunda.” CDO rolü teknolojiye bağlı olmayan, onun yerine iş gereksinimleri ve endişeleriyle bağlantılı olan veri yönetiminin merkezi bir noktası olarak ortaya çıktı, diyor Bazzell. Söz konusu rol C-suite içinde temel olmaktan uzak. CDO pozisyonuyla ilgili bir 2014 raporunda, Gartner yıl sonu itibariyle büyük organizasyonların sadece yüzde 17’sinin bir CDO’ya sahip olacağını öngörüyor. Dahası Gartner verilerinin işaret ettiğine göre halihazırda CDO pozisyonlarının yüzde 36’sı finansal servisler içinde; bu pek de şaşırtıcı değil çünkü o endüstri veri için en fazla mevzuat gereksinimine sahip, diyor araştırma firmasının analistlerinden Debra Logan. Ayrıca sağlık alanında da CDO konsantrasyonu mevcut ki o da yoğun biçimde denetlenen bir başka endüstri. Veri konusunda büyük bir iştaha ve bunu paylaşma zorunluluğuna sahip kamu da bir dizi CDO’ya sahip.
Diğer endüstrilerdeki firmalarda da CDO’lar bulunuyor ve küçük büyük her firmada yer alıyor. Diğer yandan analistler, sadece veri ihtiyaçları ve veri çevresindeki olgunluk seviyesine gereksinim duyanların dışında gelinen noktada tüm organizasyonların bir CDO’ya ihtiyaç duymadıklarını da belirtiyor. Pozisyonu oluşturan o firmalarda CDO’lar tipik olarak CEO’lara rapor vermiyor. Onlar bunun yerine sıklıkla CIO’ya, pazarlama müdürüne veya diğer iş hattı idarecilerine rapor veriyor.Komuta zinciri her ne olursa olsun, bu rol C-Suite’i yeniden şekillendiriyor, diyor gözlemciler. CDO’lar bir zamanlar diğerlerine verilen sorumlulukları üstlenip bunları kendi alanlarına çekse de, diğer veri teşebbüslerini ilerletmek için CIO’lar dahil olmak üzere diğer idarecilerle ortak çalışmak durumundalar. Bu durum CIO’lar için rahatsız edici bir gelişme olabilir ancak analistler ve danışmanlar onların yeni idare paradigmasına uymak zorunda kalacağını söylüyor. Ya da veri stratejisi söz konusu olduğunda, görevleri çalışır durumda tutma işini riske edecekler.
“Bazı CIO’lar bunu kendilerine karşı tehdit olarak algılarken bazıları ise bunu büyük bir yardım olarak hissediyor” şeklinde konuşuyor Price WaterhouseCoopers (PwC) global ve Amerikan veri ve analitik lideri Dan DiFilippo. “Fakat birinin diğerini küçük düşürdüğünü görmüyoruz. CIO halen teknoloji dağıtımı, gelişmekte olan trendleri yakalama ve sağlanan teknolojiden sorumlu. CDO veri üzerine odaklanan ve verinin uygun biçimde kullanıldığını, etrafında uygun bir yönetimin var olduğunu, doğru biçimde korunduğunu ve ondan yararlanıldığını, paraya dönüştürüldüğünü temin eden farklı bir role sahip.”
Geçtiğimiz sonbaharda Boston’da gerçekleştirilen IBM Chief Data Office Strategy Summit’de konuşan üç idareciden biri olan Nationwide CDO’su Hunt, kendi pozisyonunun IT üzerindeki artan veri bağlantılı yönelik taleplere bir yanıt olarak ortaya çıktığı söylüyor. Hunt, firmanın müşteri analitikleri başkan yardımcısı olarak 11 yıl hizmet ettikten sonra 2013 Kasım’ında CDO rolüne geçiş yapmış biri. Nationwide’ın CIO’su, veri güdümlü stratejilerin artan önemiyle birlikte bunu teknolojik olarak destekleme ihtiyacına bağlı olarak sigorta firması dahilinde CDO pozisyonunun oluşturulmasına destek oldu, açıklamasını yapıyor Hunt. “IT ekibi bunun ötesine geçmeliydi” diye konuşuyor. Firmanın CTO’suna rapor veren Hunt, kendisinin sorumluluklarının genel olarak CDO pozisyonu ile bağlantılı olanlarla aynı hizada olduğunu söylüyor: veri için yönetim inşa etme ve verinin organizasyonun yararına kullanımı etrafında yetenekler inşa etme. O ve diğerleri rolün IT sistemlerini uygulama hakkında olmadığını (ve olmaması gerektiğini) vurguluyor. “Araçları uygulamak kendiliğinden iş değerini teşvik etmiyor” diyor Cleveland merkezli KeyBank CDO’su, aynı zamanda IBM etkinliğinin panelistlerinden Ursula Cottone. Pozisyonunun ilk zamanlarında KeyBank’ın veri bağlantılı hedeflerini desteklemek için gereken IT altyapısının modernizasyonuna odaklandığını, ardından veri yönetiminin çalışır durumda olmasını sağlama üzerine odaklandığını söylüyor Cottone. Fakat bu alanlar üzerine odaklanırken dahi, Cottone nihai oyununun her zaman firma için değer üretecek anlayışları kazanması için kullanmak üzere iş birimlerinin doğru verilere ulaşılabilirliğini temin etmek olduğunu belirtiyor. “Bu, geliri teşvik etmemizde ve riski yönetmemizde yardımcı olması için akıllıca harcamalar yapmakla ilgili” şeklinde konuşuyor. Bunu gerçekleştirmesine yardımcı olmak için Cottone, analitik ve proje yönetimi arkaplanına sahip olan profesyonellerle birlikte daha önce operasyonel ve iş analistliği pozisyonlarında yer almış 25 üyeyi kapsayan bir ekibi yönetiyor.
CDO’ların iş ve IT zekasına ihtiyacı var
Hunt gibi Cottone da organizasyonundaki ilk CDO; mevcut pozisyonuna iki yıl kadar önce, iki buçuk yıl KeyBank’ın kıdemli kurumsal banka-paylaşım servisleri başkan yardımcılığını yürüttükten sonra başladı. KeyBank’ın CIO’su ve pazarlama üst yöneticisi CDO pozisyonunun oluşturulmasını desteklemek için birlikte çalıştı; bu verinin korunduğunu temin etmekten mevzuat gereksinimlerini karşılamaya kadar bir dizi sorumluluğu kapsıyor.
Bu ortak sponsorluk söz konusuyken Cottone’un CDO’nun hem iş hem de IT zekasına ihtiyaç duyduğuna inanması şaşırtıcı değil. “Onlar bu rolü neye ihtiyaç duyulduğunu bilerek oluşturdular, iş ve teknoloji arasındaki bir karışım ve boşluğu doldurma yeteneği olarak” diye konuşuyor. İlk olarak paylaşımlı servislerin CIO’suna rapor verirken sonraları kurumsal mimariye ve şimdi de pazarlama ve analitikler başkanına rapor veriyor. Her ne kadar pozisyon için bir yuva bulmak zaman almış olsa da, rolündeki parametrelerin istikrarlı kaldığını ifade ediyor.
Bir hastane, bir araştırma enstitüsü ile bir hayır kurumunu kapsayan sağlık organizasyonu Seattle Children’ın CDO’su Eugene Kolker, pozisyonuna ve kurum içindeki yerine benzer biçimde geldi. IBM etkinliğindeki üçüncü panelist olan Kolker, kendisinin rolünün “stratejik değer için veri ve analitiklerden yararlanma” olduğunu ifade ediyor.
Bu hedefi yerine getirmek için CDO’nun firmanın teknoloji bölümüyle birlikte iş tarafını da anlaması gerektiğini söylüyor Kolker. Onlar aynı zamanda her iki liderin desteğine ihtiyaç duyuyor; kendi organizasyonunda tıbbi üst yöneticisi ve CIO, CDO rolünün üst kademedeki destekçileri olarak hizmet veriyor. 2007’de oluşturulmasından bu yana pozisyonda olan Kolker, araştırma tarafından geldi ama uygulamalı matematiğin yanı sıra bilgisayar bilimlerinde lisans derecesine sahip. Kolker, hem araştırmalar başkanına hem de global CEO’ya rapor veriyor.
CIO’lar ve CDO’lar, aynı savaşın askerleri
Veriden değer ortaya çıkarmak için teknoloji ve iş tarafı arasındaki boşlukları doldurma hakkındaki konuşmalar tanıdık geliyorsa, bu CIO’ların fikri yıllardır desteklemesinden kaynaklanıyor. Ancak CIO’lar genellikle verinin yönetimi için yetki sahibi olmadılar ve buna yönelik teşebbüsler sıklıkla iş birimi yöneticilerinden ciddi bir dirençle karşılaştı; bunun akabinde CIO’lar hangi verinin elde tutulması, ne kadar uzun süre tutulması ve hangi amaçlarla tutulması üzerine kesin bir anlayışa sahip olamadı, gözlemini yapıyor Gartner analisti Logan.
“CIO’ların bu rolü vardı fakat son on yıldır CIO’ların veriye sahip olmadığı gerçeği iyice belirgin hale gelmeye başladı. O iş tarafının verisi. Onlar üretiyor, kullanıyor, veriden rapor üretiyorlar ve sahibi de onlar olmalı” diye konuşuyor Logan. Verinin giderek artan bir biçimde hantallaşması ve CIO’larla diğer idarecilerin artan dikkatini yönetmek için sorumluluğu almak üzere CDO’lar ortaya çıktı. “Bazı CIO’lar rolü bir tehdit olarak görebilir ancak Gartner popülasyonundaki CIO’ların önemli bir bölümü ona sahip olmaktan memnun çünkü veriyi sınıflandırmalarında kendilerine yardımcı olacak birilerine sahipler.” şeklinde konuşuyor Logan. “Bu pozisyonlar için CIO ve CDO’ları emsaller olarak görüyorum. Onlar aynı savaşta çarpışıyorlar ve müttefikler.”
Söz gelimi verileri buluta geçirme konusunda iş biriminin itirazlarıyla yüzleşen bir CIO, makul gereksinimleri haksız protestolardan ayırmak için bu tür bir geçişte yardımcı olabilir. Ve saklama gereksinimlerini izleyecek ve bir iş biriminin makul gereksinimlerine karar verecek kişiler CDO’lar olacak ki bu CIO’lara veriyi desteklemede ihtiyaç duyulan altyapı üzerinde stratejileri formüle etmesinde katkı sağlayabilir. “CIO yine de CDO’lara girişimleri uygulamak için en iyi yolu anlatacak” diye özetliyor Logan. “İşte burası CIO’ların stratejik olduğu yerdir.”
Seattle Children’den Kolker için CDO olmak temelde organizasyona hizmet vermeyle ilgili. “İş tarafını bilmeli ve anlayışı teşvik etmelisiniz ama sonuç itibariyle bu tamamen insanlarla ilgili; çalışanlar, doktorlar, hastalar” diye konuşuyor. “Bu, onlara daha fazla güç sağlayarak hayatlarını kolaylaştırmakla ilgili.”
CDO veya CAO – ya da her ikisi?
Karmaşıklaşan kurumsal veri alanında, bazı işletmeler listeye analitik üst yöneticisi (CAO) veya benzeri bir analitikler pozisyonunu oluşturdu ya da buna dahil etme sürecindeler.İki rol arasındaki fark ne? “CDO temelde defans oynar ve risk, yönetim ile kontrol üzerine odaklanır. Oysa CAO hücumda oynar, veriden fırsat yaratmanın yollarını arar” diye konuşuyor Gartner analisti Debra Logan. Her ne kadar o roller ayrışık olmasa da, çoğu firmada bir sorumluluk seti diğerinin üzerinde önceliği alacaktır, diye konuşuyor. Logan her iki pozisyona sahip kaç organizasyon olduğu net değil diyor ve Gartner’ın bu soruyla organizasyonlarda anket düzenlemeye başladığını ekliyor.