Blok zinciri sadece kara borsada hizmet veya nesne satın almada kullanılan bir platform değildir.
Blok zinciri veya daha çok bilinen şekliyle “blockchain” teknolojisi popüler bir söylem olarak dikkat çekiyor. Peki ama gerçekte blok zinciri nedir ve ne işe yarar? İşte size blok zinciri hakkında bilmeniz gereken 5 detay.
1. Blok zincirini “blok” olarak düşünmeyin
Blok zinciri konusunda bilmeniz gereken ilk şey blok zinciri altyapısının tek bir bloktan meydana gelmemiş olmasıdır. Blok zinciri dağınık, gizliliğin sağlandığı ödeme işlemlerinin gerçekleştirildiği bir platformdur. Blok zinciri altyapısının kullanıldığı en popüler servis Bitcoin ile gerçekleştirilen ödemelerdir. Bu platform internet üzerinden ödeme işlemlerinin gerçekleştirildiği bir platform olmanın ötesinde gizli döviz transferlerinin yapıldığı, borçların kaydedildiği, sermaye transferlerinin gerçekleştirildiği, ilişkilerin kurulduğu, sağlık verilerinin depolandığı ve hatta oylamaların gerçekleştirildiği bir altyapıdır.
2. Güvenlik, şeffaflık: Kendiniz tarafından yönetilen bir ağ
Blok zinciri sisteminde merkezi bir yetki yoktur. Zincire dahil olan bilgisayarlar hesap çizelgesinde yer alan işlemlerin gerçekleştirilmesini sağlayarak ağ üzerinde noktadan noktaya paylaşımda bulunur. Zincirde yer alan her bir nokta hesap çizelgesinin bir kopyasına sahiptir ve imzalı olduğundan dolayı diğer noktadaki hesap çizelgesi kopyalarına güvenilmesi konusunda herhangi bir problem söz konusu değildir. Periyodik olarak son işlemler yeni bir veri bloğu olarak paketlenerek zincire eklenir. İşlem verisiyle birlikte her blok kendisine ve zincirde yer alan daha önceki bloğa ait sayısal bir dağıtım içerir. Dağıtımlar veya parçalar daha büyük veri yığınlarının parçaları niteliğindedir.
Daha önceki bloklardan herhangi birisinde gerçekleştirilen bir işleme ait detayların kopyalanması veya düzenlenmesi dağıtımı değiştirebileceğinden dolayı gömülü olduğu daha önceki tüm bloklarda değişimin saklanabilmesi için yeniden hesaplama yapılmasını gerektirebilir. Bu eylemin tüm aktörlerin daha önceki dağıtımları referans olarak zincire dahil edilebileceği şekilde yeni ve uygun işlemler gerçekleştirilmeden yapılabilmesi oldukça zor olabilir.
3. Büyük ölçekteki şirketler için blok zinciri teknolojisi önemli bir platformdur
Blok zinciri teknolojisi merkezden bağımsız olarak kontrol edilebilecek niteliklerde olmak üzere geliştirilen bir teknoloji olarak gelişmesine karşın sistemlerin önemli bir parçası haline gelmiştir. IBM ve Microsoft gibi şirketler blok zinciri teknoloji altyapısının satışını gerçekleştirirken bu altyapı önemli bankalar ve menkul kıymetler borsaları tarafından kullanılmaktadır.
4. Üçüncü partilere yer yok
Bilgisayarların hesap çizelgesinin içeriğine katkı sağlayan blok zinciri sistemini oluşturmasından ve bütünlüğü garanti etmesinden dolayı veri tabanının yönetilmesinde bir ara elemana veya güvenilir bir üçüncü parti aracına ihtiyaç duyulmaması söz konusudur. Bitcoin trafiğindeki artışla birlikte zaman zaman problem yaşanmasına karşın bankaları ve döviz ticareti yapan kuruluşları en çok cezbeden konuların başında bu özellik gelmektedir. Bitcoin işlemlerinde kullanılan toplam bilgisayar altyapısının dünyadaki en hızlı 500 süper bilgisayarın birleşiminden meydana gelmesine rağmen geçtiğimiz aylarda bitcoin işlemlerindeki hacmin artmasından dolayı tek bir işlemin hesap çizelgesinde teyit edilmesinin 30 dakikaya kadar ulaşması blok zinciri altyapısındaki sürecin ne kadar karmaşık olabileceğini ortaya koymaktadır. Fakat diğer taraftan merkez birim ile ödeyen ve alacaklı arasında gerçekleşen işlemlerdeki teyitlerin sadece birkaç saniyede gerçekleşiyor olması ise önemli bir detay olarak ön plana çıkıyor.
5. Programlanabilir para
Blok zincirinin en ilginç kullanım alanlarından birisi kayıtların geçmişte neler yaşandığına değil gelecekte neler yaşanabileceğine yönelik olarak tutulmasıdır. Aralarında Ethereum Foundation’un yer aldığı blok zinciri teknolojisini kullanan organizasyonlar söz konusu altyapıyı ağ üzerindeki bilgisayarlar tarafından oluşturulan ön ödemeli esaslara dayanan “akıllı sözleşmeler” için kullanmaktadır. Bu tür organizasyonlarda blok zinciri altyapısı işlemlere dijital dövizin var olduğu anlaşmalarda bilgi toplama, depolama ve bilgi transferini gerçekleştirme için kullanılmaktadır. Anlaşmaların değişmezliği organizasyonlar tarafından saklanan blok zincirleri tarafından garanti altına alınmaktadır.
