Profesyonel dünyada sıkça karşılaşılan Proof of Concept (PoC), Türkçesiyle “Kavram Kanıtı”, bir fikrin veya teorinin gerçek dünyada uygulanabilirliğini ve değerini test etmek için kullanılan bir yöntemdir.
Bu yaklaşım, bir projenin veya ürünün zaman ve kaynak yatırımına değip değmediğini belirlemek için bir test sürüşü gibidir. Temelde PoC, bir şeyin yapılabilir ve değerli olduğunu kanıtlayan bir kanıttır. Peki, PoC’nin tarihçesi nedir, amacı ve faydaları nelerdir? PoC süreci nasıl işler? Bu soruların yanıtlarını sizler için araştırdık…
Birçok kişi, harika bir ürün veya hizmet konseptine sahip olabilir, ancak bu fikirlerin gerçek dünyada işe yarayıp yaramayacağını bilmeden zaman ve kaynak harcamak riskli olabilir. İşte POC, bu noktada devreye girer ve bir fikrin istenen sonucu sağlayıp sağlayamayacağını test eder.
POC satış öncesi olan bir eylemdir ve müşteri lokasyonunda gerçekleştirilmektedir. Kavram ve teorinin, pratikte uygulanabilir olup olmadığı bu sunum ile belirlenir. POC sunumu eksiksiz olabilir ya da eksik de olabilir. Aslında bir tür demo ortamı da denilebilir.
Terim 1967 yılından bu yana kullanılmaktadır. Bilim ve Uzay Bilimleri Komitesi, İleri Araştırma ve Teknoloji Alt Komitesi tarafından 1969 tarihinde kavram kanıtı olarak da bilinen POC şöyle tanımlanmıştır: Yeni bir kavramın fizibilitesini araştırmak ve göstermek için deneysel donanımın inşa edildiği ve test edildiği bir geliştirme aşaması.
Güç kaynağı tasarımcısı ve Araştırmacı Bruce Carsten tarafından da POC’nin 1989 yılında bir tanımı yapılmıştır. Carsten POC’i, mühendislik prototipine benzer çizgiler boyunca inşa edilmiş, ancak niyetin yalnızca yeni bir sistemin fizibilitesini göstermek olduğu bir devre olarak tanımlamaktadır.
POC geliştirmek neden önemlidir?
Bir POC geliştirmek genellikle zaman ya da destekleyici teknolojiler veya tamamlanması gereken fiziksel bileşenler gibi diğer kaynaklara yatırım yapılmasını gerektirir. Bununla birlikte, bu süreçten geçmek, şirketlerin üretim seviyesi kaynaklarını test edilmemiş bir fikrin arkasına koymadan önce bir fikrin uygulanabilirliğini belirlemesini sağlar.
Bir POC’de neler olmalıdır?
Bir POC oluştururken, bazı temel unsurları göz önünde bulundurmanız gerekir. Her ne kadar işinizin türüne bağlı olarak POC’un özgüllükleri değişebilse de aşağıdaki temel unsurlara dikkat edelim:
1. Sorun açıklaması: POC’un ele almayı amaçladığı sorunu veya zorluğu net bir şekilde tanımlamalısınız.
2. Hedefler: POC’un ulaşmayı hedeflediği belirli amaçları ve sonuçları açıklayın.
3. Hipotez: POC’u test etmek için bir hipotez veya önerilen çözüm formüle edin.
4. Yöntem: POC’u kanıtlamak için kullanılan yaklaşımı, teknikleri, araçları ve kaynakları açıklayın.
5. Veri toplama: POC’un başarısını değerlendirmek için toplanacak veri noktalarını ve metrikleri oluşturmak.
6. Analiz ve bulgular: POC’un sonuçlarını sunun, toplanan verilerden elde edilen görüşleri, gözlemleri ve sonuçları sunun.
7. Öneriler: POC bulgularına dayalı olarak, ileri adımlar, düzeltmeler veya daha fazla geliştirme gerektiren öneriler sunun.
8. Sınırlamalar ve varsayımlar: POC süreci sırasında yapılan sınırlamaları, kısıtlamaları veya varsayımları belirtin.
Başarılı bir POC süreci
Şimdi, başarılı bir POC oluşturmak için izlenecek adımları inceleyelim:
Ürün veya hizmetin gerekliliğini belirleme
Bir POC oluştururken, ürün veya hizmetin gerekliliğini anlamanız önemlidir. Müşteri sorunlarını varsaymak yerine gerçek pazar araştırması yapmalısınız. Müşteri önerilerini, şikayetlerini ve istedikleri deneyimleri öğrenmek için örnekleme müşterilerle görüşmeler gerçekleştirebilirsiniz.
Hedef müşterilerin acı noktaları için iş birliği yapma
Takımınızla iş birliği yaparak ve örnek grupların geri bildirimlerine dayanarak hedef müşterilerin acı noktalarını ele alan çözümler geliştirmeniz gerekmektedir. Tasarım düşünce, bu aşamada faydalı bir strateji olabilir.
Sorun hipotezi oluşturma ve çözüm önerme
Yeni bir ürünü piyasaya sürerken, çözmeyi amaçladığınız sorunu net bir şekilde tanımlamanız ve çözümünüzün bu sorunu nasıl ele aldığını açıkça belirtmeniz önemlidir. Örneğin, yeni bir yemek teslimat hizmeti oluşturmayı düşünüyorsanız, bu hizmetin işe yarayacağına dair bir hipotez oluşturmalısınız.
Prototip oluşturma
Araştırma ve çözümleri düşündükten sonra, hedef kitlenizin acı noktalarını ele alan bir prototip oluşturma zamanı gelir. Prototip, araştırma sırasında belirlenen gereksinimleri, özellikleri ve çözümleri yansıtmalıdır.
Geri bildirimle geliştirme
Prototip testi sırasında geri bildirim toplamak ve belgelemek önemlidir. Geri bildirim, çözümünüzün uygunluğunu ve kullanılabilirliğini değerlendirmenize yardımcı olur. Geri bildirimi toplamak için bulut tabanlı bir platform kullanmak, kolay iş birliği ve katılım sağlar. Aldığınız geri bildirime dayalı olarak çözümü geliştirmelisiniz.
Konseptinizi sunma ve nihai test için hazırlık
Geri bildirim toplama ve geliştirme aşamalarından sonra, konseptinizi paydaşlara daha fazla test ve onay için sunabilirsiniz. Bu sunumda, ürününüzün değerini ve çözülen sorunları vurgulamalısınız. Ayrıca, proje yönetimi bileşenlerini ve kaynak gereksinimlerini belirtmelisiniz. Onaylandığında ve finanse edildiğinde konseptinizi uygulayabilirsiniz.
POC’nin faydaları neler?
Risk Azaltma: POC’ler, kuruluşların önemli kaynaklar ayırmadan önce yeni bir fikrin, ürünün veya teknolojinin fizibilitesini daha küçük ölçekte test etmelerine olanak tanır. Bu, potansiyel risklerin ve zorlukların geliştirme sürecinin başlarında belirlenmesine yardımcı olarak tam ölçekli uygulamada maliyetli başarısızlık olasılığını azaltır.
Maliyet Verimliliği: POC’ler genellikle tam ölçekli projelere kıyasla kapsam ve bütçe açısından daha küçüktür. Kuruluşların kavramları ve yenilikleri daha düşük bir mali taahhütle değerlendirmelerini sağlayarak bir fikrin daha fazla takip edilmeye değer olup olmadığını değerlendirmeyi kolaylaştırır. Bu maliyet verimliliği özellikle yeni başlayanlar ve küçük işletmeler için faydalıdır.
Fikirlerin Doğrulanması: POC’ler, bir fikrin veya konseptin amaçlandığı gibi çalışma potansiyeline sahip olduğuna dair somut kanıtlar sağlar. Başarılı POC’ler varsayımları doğrulayabilir, bir çözümün fizibilitesini gösterebilir ve paydaşlar, yatırımcılar ve karar vericiler arasında güven oluşturabilir.
Daha Hızlı Karar Alma: POC’ler tipik olarak tam ölçekli projelerden daha kısa sürelidir ve kuruluşların bir konseptin uygulanabilirliğine ilişkin daha hızlı kararlar almasına olanak tanır. Bu çeviklik, pazara ilk giren olmanın rekabet avantajı sağlayabileceği hızla değişen sektörlerde çok önemlidir.
Geliştirilmiş Planlama: Bir POC gerçekleştirerek kuruluşlar, daha doğru proje planlaması ve kaynak tahsisi sağlayan değerli içgörüler ve veriler toplayabilir. Bu bilgiler, projeyi büyütürken zaman çizelgeleri, bütçeler ve olası zorluklar için gerçekçi beklentilerin belirlenmesine yardımcı olur.
POC’nin kullanıldığı alanlar
POC, pek çok sektörde birçok farklı kanıt için kullanılmaktadır. Biz daha çok teknoloji alanındaki eylemleri biliyor olmamıza rağmen, film sektöründe dahi uygulama alanları bulunmaktadır.
İş geliştirme ve satış
İş geliştirme ve satış alanında çok fazla kullanılan bir yöntemdir. Bir pazarlama ürünü, potansiyel müşterinin ürünü denemesine izin verir ki, POC’nin bu şekilde kullanılması uygulanabilirliğin bilinmesine, teknik sorunların görülerek iyileştirilmesine yaramaktadır. Aynı zamanda bütçeleme ve diğer iç karar alma süreçleri için geri bildirim sağlanmasına da yardımcı olur. Bu durumlarda POC, satıcının mümkün olan en iyi çabayı göstermesi için uzman satış mühendislerinin kullanılması anlamına gelebilir.
Mühendislik ve teknoloji
Mühendislik ve teknolojide, yeni bir fikrin kaba bir prototipi genellikle bir ‘POC’ olarak inşa edilmektedir. Örneğin, otomotiv endüstrisinde bir aracın çalışma konsepti POC ile test edilebilir. Ya da elektrikli bir cihazın çalışma konsepti bir breadboard kullanılarak yapılabilir.
Bunun yanında; patent başvurusu genellikle dosyalanmadan önce işlevsellik gösterilmesini gerektirir. Bazı üniversiteler, ‘üniversite yeniliklerinin ticarileştirilmesini hızlandırmak’ için konsept merkezlerinin kanıtına gerek duyarlar.
Güvenlik
Hem bilgisayar güvenliğinde hem de şifrelemede, POC, prensip olarak, bu amaç için tam bir çalışan araç inşa etmeye gerek kalmadan, bir sistemin nasıl korunabileceğini veya tehlikeye atılabileceğini gösteren bir sunumu ifade etmektedir.
Film endüstrisi
Pixar animasyon yapım şirketi, bazen zor veya test edilmemiş bir teknik kullanan kısa animasyon filmler oluşturmaktadır. Şirket; Kayıp Balık Nemo’nun hazırlığında, su hareketi ya da yavaşça ortaya çıkan bir balina için POC olarak birkaç kısa film yaratmıştır.
Hatta Sky Captain and the World of Tomorrow ile Sin City’nin hemen hemen tüm arka planları, yeşil bir ekranın önünde, bilgisayar tarafından oluşturulan sahne ile çekilmiştir. Her ikisinde de POC kısa filmleri kullanmıştır.
PoC ve MVP arasındaki farklar
PoC genellikle Minimum Uygulanabilir Ürün (Minimum Viable Product – MVP) ile karıştırılır. Ancak PoC, bir ürünün temel işlevselliğini ve özelliklerini barındıran çalışır durumdaki bir ürün olan MVP’den farklıdır. PoC, fikrin uygulanabilirliğini doğrulamak için yapılan bir ön adımdır ve genellikle belge, sunum veya demo şeklinde olabilir.
POC örnekleri
Birçok başarılı şirket, POC kullanarak işlerini başlatmış veya büyütmüştür. İşte bazı POC örnekleri:
1. Walmart
En büyük PoC örneklerinden biri, Walmart’ın gıda tedarik zincirindeki ürünlerin izlenebilirliğini artırmak için blok zincir teknolojisini uygulamasıdır. IBM ile birlikte teknolojik ortağı olarak, şirket iki farklı kavram kanıtı projesi yürüttü: biri ABD mağazalarında mangoların izlenmesine, diğeri Çin’de domuz etinin izlenmesine odaklandı.
Önerilen blok zincir destekli çözümler işe yaradı ve Walmart’a izleme sürecini hızlandırma olanağı sağladı. Sorunlar meydana geldiğinde, Walmart birkaç saniye içinde kaynağı hızla keşfedebiliyordu. Fikir teknolojik olarak uygulanabilir olmasına rağmen, şüpheciler insan tarafından girilen verilere dayanması nedeniyle hata veya sahtekarlık için alan yarattığını eleştirdi. Bu çözümün tanıtılmasının ardındaki fikir, gıda kaynaklı hastalıkların salgınlarına hızla tepki verebilmekti. Önerilen blok zincir destekli çözümler, Walmart’a izleme sürecini hızlandırma olanağı sağladı ve sorunlar meydana geldiğinde birkaç saniye içinde kaynağı hızla keşfetmelerini mümkün kıldı.
2. Dropbox
Dünyanın en büyük veri depolama şirketlerinden Dropbox, yazılımlarının potansiyel özelliklerini gösteren bir viral açıklama videosu oluşturdu. Bu video, ürününün lansmanından önce beta kayıt listesinde artışa neden oldu. Dropbox, fikrini doğruladı ve ürününün lansmanından önce gelecekteki müşterilerin bir kitle oluşturmasına yardımcı oldu.
3. SwipeWell
SwipeWell, ürünlerini başlatmadan önce potansiyel müşteri listesi oluşturdu ve ürünü yaratmadan önce talebi oluşturmanın ve fikri doğrulamanın önemini gösterdi. Diğer şirketler, ilgi uyandırmak ve ilk müşterilerini edinmek için blogları kullanarak benzer yöntemler uyguladı.
4. Drip
Drip’in kurucusu, ağındaki kişilerle röportajlar yaparak e-posta pazarlama motoru için ne kadar ödeme yapmaya istekli olduklarını değerlendirdi. Bu yöntem, önerilen fikri doğruladı ve POC aşamasını yüksek seviyede tutmanın önemini vurguladı.
5. Allbirds
Allbirds ve Pebble, tüketici ilgisini test etmek ve insanların ürünü ön ödeme yapmaya istekli olup olmadığını görmek için crowdfunding kampanyaları başlattılar. Bu POC, bir fikri doğrulamak ve ürünün geliştirilmesini finanse etmek için kullanılan bir yol oldu.
6. Buffer
Buffer ve diğer şirketler, talebi değerlendirmek ve pazarda kendilerine bir yer edinmek için landing sayfaları oluşturdular. Bu tür bir POC, bir fikrin izlenebilirliğini test etmek ve SEO odaklı içerik için bir temel oluşturmanın harika bir yoludur.
7. Etsy
Etsy, pazarda zaten işe yarayan şeyleri gözlemledi ve ürününü ona göre tasarladı. Bu POC türü, şirketlerin başkalarının başarısını kullanarak ürün geliştirmede zaman ve kaynak tasarrufu yapmalarına yardımcı oldu.
Bir POC, iş fikirlerinizi gerçeğe dönüştürmede önemli bir adımdır. Bu süreç, fikrinizin gerçek dünyada çalışabilirliğini test etmenize, müşteri geri bildirimlerini toplamanıza ve potansiyel riskleri önceden tahmin etmenize yardımcı olur. Bu; zaman, çaba ve kaynak tasarrufu yapmanıza yardımcı olur ve işinizi daha başarılı bir şekilde yönlendirmenize katkı sağlar.
POC yöntemi, ekip içi bilgileri paylaşmayı, yeni teknolojileri keşfetmeyi ve müşteriye ürünleri için bir kavram kanıtı sunmayı sağlaması nedeniyle son derece önemlidir.
Son olarak, iş dünyasında hızlı değişimlere ayak uydurmanın ve rekabetin üstesinden gelmenin anahtarı, fikirlerinizi gerçek dünyada test etmek ve sürekli olarak geliştirmektir. Bir POC, bu hedefe ulaşmanıza yardımcı olabilir ve başarı şansınızı artırabilir.
Bir Yorum