E-ticaret sektörü her yıl yaklaşık yüzde 30 oranında büyüme gösteren dinamik bir yapı. Uzmanlar, akıllı teknolojiler ve mobil ticaret kavramlarının desteğiyle birlikte bu büyüme oranlarında da artış bekliyor.
Murat YILDIZ
E-ticaret alanında hızlı, güvenli ve stabil çözümler sunan WittyCommerce, yeni çağın gereksinimini karşılayan şirketlerle birlikte pazarın daha da hızlı gelişeceğini ön görüyor. WittyCommerce Yönetici Ortağı Aytek Ekici, konuyla ilgili sorularımızı yanıtladı.
WittyCommerce’ı rakiplerinden ayıran en temel özellik nedir?
WittyCommerce olarak sadece online ticaret başlığı altında servisler sunuyoruz. Bunu kadro kalitesi ve deneyimlerimizle perçinliyoruz. Online ticaret uzmanlık alanının uçtan uca tüm noktalarında bilgi birikimine ve pratik deneyime sahip, iş ortaklarına ve müşterilerine servis sağlayabilecek yetkinlikte rakiplerimize göre de oldukça önde olduğumuzu söylemeliyim. Müşterilerimize, aslında bu kelimeden pek hoşlanmadığımız için iş ortaklarımız diyoruz. İş ortaklarımıza servis sunarken sadece talep edilenleri yerine getirmek yerine öncelikle bu taleplerin gerçek anlamda şirketin herhangi bir sürecine ya da kullanıcılarına bir değer katıp katmayacağını analiz edip tartışıyoruz. Sonrasında benzer taleplerin daha önceki denemelerde nasıl sonuçlandığına dair bilgilendirme yaparak, dünyadaki örneklerinden nasıl faydalanabileceğimize dokunarak, talebin veri ile beslenmesinin yolunu açarak ve gerektiği durumlarda çoğunlukla alternatifler sunarak en doğru çözümü sunma şeklinde yol alıyoruz. Bugüne kadar bu yaklaşımımız tüm müşterilerimizden olumlu geri dönüşler aldı. Bu da hem bize hem de iş ortaklarımıza gerçek anlamda değer katacak çözümler üzerinde odaklanma fırsatı sundu.
Pazarda kendinizi nerede görüyorsunuz?
WittyCommerce, her ne kadar çok büyük çaplı projelere imza atmış olsa da bir servis firması için henüz genç sayılabilecek bir yaşa sahip. Bu süreçte rekabet ettiğimiz pazarda hem müşterilerimizle hem de aslında rakiplerimizle iyi ve düzenli ilişkiler içerisinde kalarak büyümeyi her geçen dönem artırarak ama kontrol ederek ilerliyoruz. Pazar oldukça büyük ve birçok farklı noktasında özelleşmiş ya da küresel seviyede kendini ispatlamış çoğunlukla yurtdışı merkezli birçok çözüm sağlayıcı ile paylaşıyoruz. Pazar payımızı çözümlerimizi yapısal olarak genel ama müşterilerimiz için özelleştirdikçe arttırmaya devam edeceğiz.
Aslında burada önemli olan pazar büyüklüğü değil. Bizler pazarın büyüklüğünden çok pazarın kendisinin ne kadar sağlıklı olduğu üzerine düşünerek ilerliyoruz. Birçok kez görüyoruz ki doğru planlanmayan projeler ve bütçeler, gizlilik korkusu ile sektör içinde paylaşılmayan bilgiler, insan kaynağı diyerek çok basite aldığımız ama sürerliliğin ve yaşamının ana gerçeğinin gerekli saygıyı görmemesi gibi önemli konularla aslında Pazar bir yandan kalitesini ve sürerliliğini kaybediyor. Bireylerin ve kurumların çok değerli emekleri ve fedakârlıkları zaman zaman bireysel zaman zaman ise kurumsal kısa vadeli tercihlerden dolayı çöp olabiliyor. Bunun ülke ekonomisi ve toplum sosyolojisi açısından da değerlendirilmesi gereken bir nokta olduğunu düşünüyoruz.
Son dönemde yaptığınız hayata geçirdiğiniz işler üzerine bize bilgi verebilir misiniz?
Yaz aylarında Türkiye’nin en önemli e-ticaret sitelerinden biri olan Hepsiburada.com’un katalog yönetim sistemini canlıya aldık ve yüzbinlerce ürün artık bu sistem üzerinde çalışıyor. Bir yandan Joker ile çevrimiçi ticaret stratejik danışmanlığı çalışmaları yapmaya devam ediyoruz. Diğer yandan iş ortaklarımızla beraber Markafoni.com’un yeniden yapılandırma projesinin ilk fazını oldukça yoğun bir süreç sonunda her birlikte tamamladık ve yeni fazı ile devam ediyoruz. Yine perakende ve ulaşım sektörlerinde devam eden ve kısa süre içinde yayınlanacak projelerimizle çalışmalarımıza devam ediyoruz.
Sizce e-ticaret dünyasında 10 sene sonra nelerden bahsedeceğiz?
Günümüzde müşterilerin e-ticaretten temel beklentileri fiyat ve elverişlilik. Satın aldıkları ürünlerin fiyatının uygun olması ya da hemen ya da ücretsiz teslim edilmesi satın alımı tetikleyen en büyük etkenler. Önümüzdeki 10 yılda ise müşterinin istediği ürünleri veya hizmetleri istedikleri yerden istedikleri zamanda alabilmesi daha yaygın bir beklenti ve trend haline gelecek. Belki de alışverişi tetikleyen en büyük etken anlık tatmin olarak öne çıkacak.
Ses arayüzünün yükselişi, akıllı hale gelmiş bot’ların devreye girmesi ve yapay zekânın kullanılması, öngörülü modellerin e-ticaret için yepyeni bir dönemin geleceğine işaret ediyor. İnternet bağlantılı cihazların nesnelerin interneti ile yaygınlaşması, sensörlerle donatılmış daha fazla dijitale dönüşmüş bir dünyada yaşayacağımız anlamına geliyor.
E-ticarette önümüzdeki yıllarda tam olarak hayata geçeceği öngörülen ancak şimdiden gündemde olan ve takip edilen önemli başlıklardan bazıları ise şöyle sıralayabilirim:
- Kişiselleştirilmiş deneyim
- Drone’larla teslimat
- Tekrar sipariş ve abonelik seçenekleri
- Yapay zekâlı sistemler
- Tüm kanal ve cihazlardan ölçümleme
- İlişkilendirme modelleri
E-ticaret alanında faaliyet gösteren firmaların yaptığı ortak 5 hata nedir?
Aslında WittyCommerce’in farklarından bahsederken bizim müşterimize ve müşterimizin kullanıcılarına mutlaka değer katacak işleri tanımlayabilmek gibi bir yeterliliğimiz olduğundan bahsetmiştim. Bence bu bizlerden çok daha önce e-ticaret’te yer alan ya da almaya çalışan firmaların öncelikle dikkat etmesi gerek konulardan biri. Aslında yapılması gereken en önemli 5 konu şu anda doğru ya da yeterli yapılmadığı için önemli hatalar olarak görünüyor. Bunlar ise şöyle sıralanabilir:
- Kendi değerlerinin/farklarının ne olduğunu tanımlamak ve stratejik konumlamayı buna göre yapmak,
- Önceliklendirme,
- Değer ölçümleme yani talep edilen konunun katacağı değer,
- Veriye dayalı taleplendirme yani talep edilen konunun veri ile desteklenmesi ve keyfi taleplerden kaçınılması,
- Sürekli analiz ve takip.
E-ticaret sitelerinin başarılı olması için neler yapması gerekiyor. Bu işte başarılı olunması için size göre 10 tüyo nedir?
Bu soruya sağlıklı yanıt verebilmek için öncelikle e-ticareti ayrı bir satış kanalı değil, konvansiyonel ticaretin bir parçası olarak görmek gerekiyor. E-ticaretin perakendeye rakip olmadığını, aksine konvansiyonel perakendeyi tamamladığını ve sektördeki dijital dönüşüme öncülük ettiğini görebiliyoruz. İşte bu geçiş sürecini tamamlayan şirketler ayakta kalabiliyor. Dijital dönüşümde başarı getiren başlıkları ise özetle şöyle sayabiliriz:
- Ürün sunumu: Müşteriler sunulan ve reklamı yapılan ürünlerin her yönden verilen söze sadık olmasını bekliyor, ne görüyorlarsa aldıklarının da o olmasını istiyorlar. Bu nedenle ürün açıklamaları ve fotoğrafları kaliteli, detaylı ve yeterli olmalı.
- Ödeme alternatifleri: Akıllı telefon satışlarının 2020 yılında 2 milyar adeti geçeceği bekleniyor. Özellikle mobil platformlarda müşterilerinize alternatif ödeme yöntemleri sunmanız satışlarınıza olumlu yönde katkı yapacaktır.
- Mobil ve tablet deneyimi: Büyüyen ekranlar ve mobil ticaretin yükselişi perakende deneyiminin mobil öncelikli değişimine neden oldu. Hem mobil hem tablet deneyiminde müşteri deneyimini gerekiyor.
- Bilgiye kolay ulaşım: Müşterilerin, ürünlere ve bilgilere kolay ulaşması müşteri alışveriş serüveninin en kısa yolla tamamlanması ve müşterinin satın alıma daha kolay ve hızlı karar verebilmesi adına olumlu katkı sağlar.
- Fiyat ve rekabet analizi: Satın alım aşamasında ürün ve fiyatların karşılaştırıldığı ve düşük fiyatların kararda etkili olduğunu biliyoruz. Sektörü takip ederek kendi fiyatlarımızın fark edebilmesini sağlamamız gerekiyor. Bunun için sadece müşterilere hitap eden değil, kurumlara rekabet analizi sunan aracı firmalar mevcut.
- Müşteri yaşam döngüsü değeri: “Customer lifetime value” yani müşterinin size ömür boyunca sağlayacağı getiriyi hesaplayın. Ama bu verilerin zaman içinde değiştiğini de unutmayın.
- Pazarlama kuralların değişimi: Elde ettiğiniz veriler ve analitik ölçümler sonucu ortaya çıkardığınız “pazarlama kurallarının” belirli süreler için geçerli olacağını göz ardı etmeyin.
- KPI’lara göre geliştirmeler: E-ticarete özel standart KPI (anahtar performans göstergesi) göstergelerine ve aralarındaki ilişkilere bakarak hangi araçları nasıl kullanabileceğinizi değerlendirin ve geliştirmeleri planlayın.
- SEO: Mağazanıza gelen trafiği uzmanlar aracılığıyla gözlemleyip ve arama motorundan maksimum fayda sağlayacak şekilde optimize edin.
- Insight: En etkili satış ve müşteri hizmetlerini sunabilmek için yollar üretmeniz gerekmektedir. Bu stratejileri belirlerken, ihtiyaçlarını daha iyi anlamak için müşterilerinizi dinleyin, fikirlerine önem verin.
Gelecek e-ticarette mi?
E-ticaret sektörü yılda yüzde 30’lara varan büyüme oranıyla girişimcileri en çok cezbeden sektörlerin başında geliyor. Üstelik Türkiye’de konvansiyonel perakendede e-ticaretin payı uluslararası seviyelerin halen çok gerisinde. Genç nüfus avantajımız, her geçen yıl yükselen internet ve mobil kullanım penetrasyonunu göz önünde bulundurduğumuzda geleceğin sadece e-ticaret değil, dijital dönüşümün yaşandığı tüm platformlarda olacağını söyleyebiliriz. Bu kaçınılmaz, zira müşteri her zaman haklı olduğuna göre onların istekleri mutlaka geçerli olacaktır.
Mobil ticaret mi e-ticaret mi? Bu konuda ki görüşünüz nedir?
Bu soru aslında mobilde geçirdiğimiz vakit ile bilgisayarda geçirdiğimiz vakit arasındaki farkla daha çok ilgili. Cep telefonları ve zaman içinde gittikçe artan şekilde nesnelerin (evlerde kullanılan araç ve gereçler) çevrimiçi bağlantılı hale gelerek akıllı birer aracı olmaları e-ticaretin payını önce mobil-ticarete daha sonra da nesnelerin üzerinden dönüşen ticarete yönelmesini sağlayacak. Bu yüzden firmalar kesinlikle bu dijital değişime hazır olmalı ve bu yönde gerekli teknolojik ve stratejik yatırımlarını tamamlamalılar. Müşteriye dokundukları tüm kanallarda aynı deneyimi yaşatabilmek, aynı hizmet kalitesini verebilmek ve onlara dokundukları her yerde onların davranışlarını öğrenebilmek için hazır olmalılar.
Türkiye’de sanal gerçeklik uygulamasını layıkıyla kullanan firmalar var mı? Bu konuda neler söylemek istersiniz? Bu işin ideali nasıl olmalı?
Yeniliklere ve teknolojik gelişime rekabetin yüksek olduğu giyim ve moda sektörü öncülük ediyor. En moda giyim ürünlerini firmalar yakın gelecekte kişiselleştirilmiş kıyafetler de üretmeye başlayacak. Kullanıcıya ait dijital olarak toplanmış veriyle moda olan ürünleri tüketicinin tarzıyla uyumlu giyim ürünleri kombinleyerek sunmayı sağlayacak. Bu gelişmeler saç ve cilt bakımı ve kozmetiklerle de genişletilebilir.
Müşterilerin yapması gereken tek şey tıklamak ve kendi tarzlarına uygun giyim ürünleri arasından seçim yapmak olacak. Çeşitli bedenleri denemenin zorluğu video kalitesi geliştikçe azalacak ve kıyafetleri evimizin rahatlığında ölçebileceğiz ve bize uyup uymayacağını anlayabileceğiz. Markaların beden ölçüleri farklılık gösterdiğinden renk, tarz, tasarım ve uygunluk nedeniyle oluşan değişimleri ve iadeleri engellemek kar marjı açısından çok daha önemli hale geldi. Buradan hareketle son söz olarak bu yeni teknolojilerin moda dahil tüm alışıldık sektörler tam anlamıyla gelmesi kısa da olsa biraz zaman alacağa benziyor.
