Ultra HD yayıncılık dünyada hızla yayılmaya devam ediyor. 2015 yılının Eylül ayında, dünyanın ilk küresel Ultra HD kanalı olan Fashion One 4K’nın yayınını başlatan SES bugün, uyduları aracılığıyla, 30’dan fazla Ultra HD kanalın yayını gerçekleştiriyor. Bu anlamda dünyanın önde gelen global uydu operatörlerinden SES’in Yayın Sistemleri Başkan Yardımcısı Thomas Wrede, Ultra HD dünyasında ne gibi gelişmeler yaşandığıyla ilgili sorularımızı yanıtladı.
Röportaj: Ali Atilla Mede
Son zamanlarda birkaç yayıncı Ultra HD’deki atılım planlarını açıkladılar ve bu trend devam edecek görünüyor. Siz bunu nasıl değerlendiriyorsunuz?
Şu anda piyasa genelindeki Ultra HD ekranların kritik yoğunluğuna ulaşıyoruz. Geçtiğimiz yıl dünya çapında 55 milyon birim satışı gerçekleşirken, bu sayının 2019 yılı itibariyle 100 milyonun üzerine çıkması bekleniyor. UHD ekranların oturma odalarımızı doldurmasıyla birlikte, yayıncıların da Ultra HD içerik sunmaya başlamasını istemek çok doğal…
Yayıncılar açısından ise Ultra HD, yayınlarını en üst düzeyde teknoloji ve en iyi kalite olarak tüketicilere sunmak açısından kaçırılmayacak fırsat. Ama bu tabii ki zaman alacak çünkü anahtar oyuncular Ultra HD’ye geçmek için tüm kaynaklarını hesaba katmak durumundalar: Yeni stüdyo teknolojisi, daha yüksek depolama kapasitesi, yeni kameralar ve ayrıca personel de Ultra HD üretim gramerini öğrenmek zorunda.
SES’de bizler UHD’ye giden bu yoldaki ilk bebek emeklemelerini, kimi zaman Ultra HD test yayınlarıyla (Örneğin; Sky Deutschland kanalı ki, yeni HEVC sıkıştırma standardını temel alan bir futbol maçının ilk defa canlı yayınladı), kimi zaman da canlı bir konserin UHD yayınını gerçekleştirerek destekliyoruz. Aynı zamanda İskandinavya’daki ilk UHD spor kanalını başlatan İsveç’teki Viasat’ı da destekledik.
Seyircinin Ultra HD’ye hazır olduğunu
düşünüyor musunuz?
İster bir tablette olsun ister düz ekran bir televizyonda, daha yüksek çözünürlük söz konusu olduğunda, tüketiciler her zaman resim kalitesini iyileştiren cihazları hızlı bir şekilde benimserler. Halihazırda Ultra HD televizyon ekranına sahip olan kullanıcılar teknoloji meraklıları ve ilk uygulayıcılardan oluşan bir tüketici grubu. Lakin fiyatların cazibesi devam ederken, her geçen gün daha çok tüketicinin mağazalardan Ultra HD TV setiyle ayrıldığına tanık oluyoruz. Ayrıca tüketiciler Ultra HD’nin görüntü deneyimini keşfedince, hiç şüphesiz bu formatta iletilen daha fazla içerik görmek isteyecekler.
Ultra HD’nin gelişim aşamaları ne şekilde oldu?
2014 yılında, “daha fazla piksel” deneyiminin sunulmasını temel alan ve HD çözünürlüğün dört katı olan 3840 x 2160 piksel eşdeğerli Ultra HD yayın standardının 1. Aşamasına ulaşmıştık. Bununla birlikte, SD’den HD’ye geçişte olduğu gibi, bu değişimin daha fazla piksel ile bitmeyeceğini söyleyebiliriz.
Ultra HD’nin 2.Aşaması, daha fazla renk, daha fazla kontrast ve daha yüksek resim çerçeve hızı sunacak. Geniş Renk Gamı özelliği (BT.2020) sayesinde daha fazla renk elde edilebilir ve bu da ekrana daha geniş bir renk alanı getirerek, daha canlı renkler ile 10 bit renk kodlamalı daha iyi renk tonlaması sağlar. Daha fazla kontrast, nesneleri ve gölgeleri vurgularken daha canlı ayrıntılar vermek için daha geniş bir parlaklık veya koyuluk aralığını yakalayan Yüksek Dinamik Aralık (HDR) olarak adlandırdığımız özellikle ilgilidir. Son olarak, Yüksek Çerçeve Oranı sayesinde daha hızlı pikseller elde edeceğiz ve bu sayede günümüzde yaşadığımız saniyede 50/60 kareden, saniyede 100/120 kare arasına çıkacağız.
Şimdi yayıncılar açısından zorluk, birkaç aday teknoloji arasından özellikle HDR sunumu için belirli bir standardı seçmek ve kabul etmek olacaktır. Bu noktada SES, çeşitli teknolojilerde UHD içeriği sunmak yoluyla, endüstri ve yayıncılarla birlikte çalışarak bu gayreti desteklemektedir.
Size göre ne tür içerikler daha popüler olacak?
En önemli doğal faktör her zaman spor olmuştur. Örneğin, Ultra HD ile çekilen ve yayınlanan bir futbol karşılaşması kesinlikle çekici bir içeriktir. Yüksek Çerçeve Oranı özelliğinden dolayı Ultra HD 2.Aşama çok daha çekici olacak ve insanlar en sevdikleri takımın gol atışını izlerken deneyimlemek istedikleri bu hayat dolu hissi, daha hızlı pikseller yardımıyla, dolu dolu ve hakkıyla yaşayacaklardır.
Öte yandan doğa veya hayvanlarla ilgili belgesel filmler de cazip içeriklerdir. Örneğin Büyük Kanyon’u ya da egzotik türleri, çok detaylı resimlerle izleyerek onlara dokunabildiğiniz hissini yaşadığınızı hayal edin! Son olarak, filmler de Ultra HD’nin popüler içeriği olacaktır. Birinci aşamada bile Yüksek Dinamik Aralığı gibi efektlerle çok daha zengin bir film izleme deneyimi yaşanabilir.
Ultra HD 2. Aşama standardında yayın yapmayı bekleyen yayıncılar için artı ve eksiler nelerdir?
Bazı yayıncılar, 2.Aşama’daki tüm görüntü kalitesi iyileştirmeleri uygulanana kadar Ultra HD kanalın yayını için beklemek isteyebilirler çünkü, cihaz yükseltmesi için gerekli yatırım masrafını sadece bir kez yapmayı tercih edebilirler.
Bununla birlikte, video teknolojisinin en ileri noktasında olmakla övünen ve sürekli tüketicilerin beklentilerini karşılamayı esas alan diğer yayıncılar da olacaktır. Bu tür yayıncılar, bugünün tüketici elektroniği dünyasında, akıllı telefonlar, tabletler veya dizüstü bilgisayarlar olsun, her iki yılda bir yeni bir ürünün piyasada olduğunu görüyorlar ve anlıyorlar. Teknoloji sürekli geliştiği için bazı insanlar yeni özellikler beklemek isteyebilir ancak daha sonradan daha da yenilikçi özellikler geleceğini göz önünde tutunca, neden bekleyesiniz ki?
Şimdiden birkaç yayıncı, Ultra HD meraklılarının keyiflenmeleri için teknoloji sıçrama zamanı olduğuna karar verdiler ve DVB (Dijital Video Yayıncılığı) 1.Aşama standardında uydu aracılığıyla Ultra HD’de yayınlarına başladılar. Bazılarının ise çok yakında Yüksek Dinamik Aralık (HDR) ekleyeceğini söyleyebilirim.
