Yazı: Berk İybar
Dünya Ekonomik Forumu her sene gelişmiş fabrikaları açıklıyor. Buna göre ağırlıklı olarak Avrupa ve Asya’da yer alan otomasyon ağırlıklı akıllı fabrikalar, üretim anlamında çıtayı bir hayli yükseltiyor. Her yıl dijital dönüşümü tamamlayan şirket sayısının arttığını, yapay zeka ve 3D baskılama teknolojisinde kullanılan eklemeli üretimin arttığını görüyoruz. Uzmanlar, pandemi nedeniyle şirketlerin üretkenliği artırmak adına eskisinden çok daha hızlı şekilde dijital çözümlere yatırım yaptıklarını ifade ediyorlar. Bu yatırımlar yakın gelecekte çok daha gelişmiş üretim tesislerinin temelini oluşturacaklar. Yazımızda geleceği bugüne taşıyan fabrikaları inceliyoruz.
1. Bayer
Ünlü ilaç şirketi Bayer’in İtalya’nın Milano şehrinde bulunan fabrikası dijital çözümler ve veri analitiği konusunda alanında parmakla gösteriliyor. Burada dijital-ikiz denen gelişmiş simülasyon yöntemleri kullanılarak kalite kontrol alanında yenilikçi işlere imza atılıyor.
2. General Electric (GE)
1892 yılında kurulan ABD’nin en önemli üreticilerinden GE, motor, jeneratör, rüzgar gülü platformu, petrol bazlı ürünlerden hidroelektrik santrallere ve dijital çözümlere varan çok geniş bir ürün ve hizmet yelpazesi sunuyor. Otomasyona ciddi yatırımlar yapan GE, bu alanda öncü sayılabilir. Zira her sene AR-GE bütçesini artıran GE, şimdilerde fabrikalarda kullanılan robotların veri iletişimiyle daha verimli hale gelmesi için çalışmalarını sürdürüyor.
3. Johnson & Johnson
ABD’li ünlü şirketin İrlanda’daki fabrikası beyin cerrahisi ve ortopedik ürünler geliştiriyor. IoT ile devamlı bir veri akışının bulunduğu üretim tesisinde, makine öğrenimi sayesinde operasyon giderlerini düşüren ve kaliteyi artıran bir korelasyon yakalanıyor. Tesiste neredeyse insan eli değmeden çok karmaşık bir üretim süreci başarıyla yönetiliyor.
4. Mitsubishi Electric
Ünlü firma, 1980 yılından beri üretim tesislerinde robotik özelliklerden faydalanıyor. Bu sayede ürün gamını belirgin ölçüde artıran Mitsubishi Electric, kompak montaj robotu SCARA sistemleri başta olmak üzere Codian Robotics’in geliştirdiği delta isimli robot ailesine de tesislerinde yer veriyor.
5. Yamaha
1981 yılında radikal bir karar alan Yamaha Motors, endüstriyel robotları tesislerine dahil etmeyi başardı. O günden bu zamana pazarda hızlı ve güvenilir üretim gibi sıfatları kazanan Yamaha, artık bu tecrübeyi kendi robotlarını geliştirmek için kullanıyor. Yamaha Robotics olarak geliştirilen bu sanayi tipi robotlar kartezyen koordinat sistemine bağlı olarak çeşitli konfigürasyonlara uyarlanabiliyor.
6. Siemens
200’den fazla ülkede fabrikası bulunan ve 350 binin üzerinde çalışana sahip Siemens, enerji, tıbbi görüntüleme ve laboratuvar analiz cihazları gibi yüksek teknolojik ürünler geliştiren sayılı şirketlerden. Bu başarının ardında ise Siemens’in robotik, otomasyon ve yapay zeka alanında yaptığı yatırımlar bulunuyor.
7. Adidas
Tekstil markalarının teknolojiye yatırım yaptığına dair fazla habere rastlamıyoruz. Ancak Adidas, “Speedfactory” (Hızlıfabrika) ismini verdiği tesislerinde robot kullanarak birçok farklı modeli üretebiliyor. ABD’nin Atlanta eyaletinde bulunan bu özel fabrikada yılda 50 bin çift ayakkabı robotlar tarafından üretiliyor. Yakında ikinci bir hızlıfabrika kuracak Adidas, özellikle belli bir modeli kişiselleştirme konusunda hızlı aksiyon alabiliyor. Yani yakında müşterilerin renk, desen, malzeme gibi seçimlerle kişiselleştirebileceği ayakkabılar bu şekilde üretilecek.
8. Tesla
ABD’nin Nevada bölgesinde adeta kurak bir araziyi çok uygun fiyata kiralayan Elon Musk, buraya Gigafactory (Devfabrika) isminde bir tesis inşa etti. Yenilikçi batarya, uzay teknolojileri ve benzeri ileri teknoloji ürünleri burada geliştiriliyor. Tesiste kullanılan robotlar isimlerini X-men çizgi romanındaki karakterlerden alıyor. Çalışanlar, robotları fazlasıyla benimsiyor. Dijital bir harita üzerinde serbest dolaşan bu robotlar gelişmiş algılayıcılara sahipler. Gigafactory, insan ve robot işbirliği için örnek bir tesis olarak gösteriliyor.
9. Foxconn
Tayvan kökenli Foxconn elektronik alanında yıllardır üretim yapıyor. Son olarak Apple’a da üretim yaparak dikkatleri çeken Foxconn telefonlar için ekran üretiyor. Sürekli olarak büyüyen şirket, 30 ile 50 bin arası yeni çalışanı bünyesine katarken ilginç bir yatırımla 1 milyon robotu tesislerine dahil etme kararı aldı. Dünya çapında üretime yetişmek için robotların gücünü kullanan Foxconn, otomasyonu akıllıca kullanan önemli şirketlerden biri.
10. Boeing
Uçak, helikopter ve uydu geliştiren Boeing, üretimde robot kullanan ilk şirketlerden biri. Özellikle uçak kanatlarında gereken hassas ve işçiler tarafından fazla tekrar edici bulunduğu için hata yapılması muhtemel perçinleme işlemleri robotlar tarafından hallediliyor. Perçinlemede kanadın iç ve dış kısmından uygulanan gücün eşit olması da gerektiği için robotlar üretimi kusursuz denebilecek seviyeye çekiyor. Ayrıca Boeing 777 gibi bir uçak, önce kısmen üretilen parçalardan oluşuyor. Ardından bu parçalar özel bir teknikle birleştiriliyor. Bir uçakta ortalama 1 milyona yakın bağlayıcı ve kilit sistemi bulunuyor. Robotlar, bu zorlu montaj sürecini de üstleniyor.
