Yazı: Berk İybar
Yapay zekaya dair her gün farklı bir kullanım alanı görüyoruz çünkü yapay zekayı doğru kullanan sektörler, iş yapış şeklinde önemli bir avantaj elde ediyor. Günümüzde her adımımız bir veriye dönüşüyor ve kaydediliyor. Yapay zeka bu veri yükünü karmaşık bir yığın olmaktan çıkarıp anlamlı bir bilgiye dönüştürüyor. Dolayısıyla biz de bu yazımızda yapay zekanın fark yarattığı birbirinden değişik alanları inceliyoruz.
1. Siber Güvenlik
Yapay zeka, siber saldırılar karşısında son dönemde en önemli silahlardan biri. Aslında siber korsanların da sistematik saldırıda kullandığı yapay zeka, güvenlik anlamında uzmanların imdadına yetişiyor. Özellikle farklı saldırı tiplerinin adımlarını izleyen yapay zeka, erken uyarı yaparak birçok veri ihlalinin önüne geçiyor.
2. Pandemiye karşı etkili bir güç
COVID-19 ile mücadelede yapay zekanın etkin bir şekilde kullanıldığını gördük. Öncelikle aşı ve ilaç çalışmalarında kullanılan yapay zekanın sahada da etkili olduğunu hatırlatalım. Havaalanlarında termal taramalar, temaslı kişilerin cep telefonu üzerinden izlenmesi uzmanların pandemiyi anlamasına ve önlem almasına büyük katkı sağlıyor.
3. Bilgi kirliliğini önleme
İnternet ve özellikle sosyal medyada sahte haberlerin hızla yayıldığını görüyoruz. Yapay zeka, bu tarz haberlerin kaynağına iniyor ve eşleştirme yoluyla doğrulama yapıyor. Örneğin bir fotoğrafın hangi ülkede hangi yılda çekildiği gibi kritik bilgilere yapay zeka ile ulaşabiliyoruz.
4. Toplu taşıma
Özellikle metro ve tren yollarının işletilmesinde yapay zeka önemli bir yükü üstleniyor. Yoğunluklar başta olmak üzere, ray sürtünmesi dahi birçok karmaşık değişkeni hesaba katan algoritmalar, trenlerin otonom sürüş özelliklerini kontrol ediyor. Bu sayede birçok hat, çok daha verimli şekilde çalışabiliyor.
5. Tarım ve hayvancılık
Geleceğin sürdürülebilir gıda sisteminin temeli akıllı tarımdan geçiyor. Akıllı tarım ise yapay zeka ile çok daha az ilaç ve sulama kullanarak çok daha verimli mahsul elde edilmesini sağlıyor. Yine yapay zekanın desteklediği robotlar zararlı bitkileri toplamak için kullanılıyor. Bunun için robotların algılama sistemleri yapay zeka tarafından denetleniyor. Benzer bir şekilde hayvancılık da Avrupa Birliği’ne bağlı birçok ülkede yapay zeka ile yönetiliyor.
6. Kamu hizmetleri ve acil durum planları
Devletler kişisel verilerimize erişim sağlıyor. Ancak bu veriler herhangi bir afet durumunda koordinasyon sağlamak için büyük önem taşıyor. Deprem, sel gibi durumlarda tahliye süreçlerini etkin şekilde yönetmek için kararları yapay zeka veriyor.
7. Otonom sürüş
Otomobillerin otonom sürüşleri son dönemde büyük gelişme gösterdi. Kendi kendine park edebilen araçlar, şerit takibi gibi önemli güvenlik ve sürücü destek özellikleriyle donatılıyor. Tabii ki hepsinin arkasında işleyen bir yapay zeka bulunuyor.
8. Akıllı şehirler
Sürdürülebilir gelecek ve çevreci politikalar doğrultusunda birçok ülke akıllı şehir uygulamalarına geçiyor. Akıllı şehirlerde trafiğin denetlenmesi, binaların ısı değerleri gibi birçok konu yapay zeka tarafından denetleniyor. Böylece enerji tasarrufu sağlanıyor ve kaynaklar daha verimli kullanılıyor.
9. Kişisel ve müşteri asistanları
Amazon gibi e-ticaret devleri milyonlarca müşteri ile aynı anda uğraşmak için yapay zekayı kullanıyor. Bu işi doğru başaran şirketlerin asistanları neredeyse gerçek asistanları aratmıyor. İnisiyatif alma hakkı tanınan “sohbet robotu” anlamına gelen chatbotlar birçok müşteri sorununa çözüm getiriyor.
10. Dillerin çevirisi
Google Translate’i herkes biliyor. İnternet üzerinde derin öğrenmeyle kendini geliştiren yapay zeka aslında antik ve unutulmuş dillerin ortaya çıkarılması gibi daha kapsamlı projelerde de kullanılıyor. Mevcut örnekler üzerinden dil yapılarının ortaya çıkmasını sağlayan yapay zeka arkeolojide önemli bir dijital araç olarak kabul ediliyor.
11. Reklamcılık
Özellikle internet üzerinde kişiye özel reklam gösterilmesi konusu reklam veren açısından çok büyük önem taşıyor. Yapay zeka, kullanıcı alışkanlıkları doğrultusunda kişilerin ilgi alanlarını ve tüketim eğilimlerini ortaya çıkarıyor. Ona paralel olarak da reklamın hedef kitlesi, doğru müşteri ile buluşturuluyor.
12. Askeri operasyonlar
Yapay zeka, askeri operasyonlarda önemli taktik veri sağlıyor. Gerek tatbikatlarda gerekse gerçek saha koşullarında dinamik süreçleri değerlendiren yapay zeka, önemli istihbarat sağlıyor. Mevcut durumu analiz eden yapay zeka, olası müdahale senaryolarını çizerek askerleri sıcak çatışmaya hazırlıyor.
13. İnsan kaynakları
Microsoft gibi bir şirketin pozisyon açtığını düşünün. Binlerce başvuru arasından doğru seçimi nasıl yapacaksınız? Yapay zeka, anahtar kelimeler ve çeşitli değişkenler üzerinden eleme yapıyor. Dahası işe alma veya işten çıkarma süreçlerinde raporlama yaparak şeffaflık sağlıyor. Bir kişinin neden terfi aldığı ya da istediği zammı almadığı gibi konuların muhatabı artık tarafsız yapay zekaya bırakılıyor.
14. Arama motorları
Son olarak arama motorlarının yapay zeka gelişiminde çok önemli katkı sağladığını belirtelim. Her gün milyonlarca kişinin arama yaptığı ve binlerce yeni site ve kaynağın belirdiği dijital ortamda, arama motorları önemli bir veritabanı oluşturuyor. Aramalar, reklamdan sağlığa birçok kuruma değer katacak veriye dönüşüyor. Güncel içeriklerin takip edilmesi, yeni çıkan bilgilerin veritabanlarına eklenmesi için yapay zeka algoritmaları her an güncellenerek en üst seviyede çalışır hale getiriliyor.
